نمونه سوالات الکترونیک دیجیتال با جواب

در این صفحه نمونه سوالات الکترونیک دیجیتال با پاسخ تشریحی برای شما عزیزان قرار داده شده است، سعی شده مثال های الکترونیک دیجیتال تمامی مباحث را در بر گیرد. در صورتی که علاقه دارید تا بیشتر با درس الکترونیک دیجیتال آشنا شوید و فیلم‌ های رایگان الکترونیک دیجیتال را مشاهده کنید به صفحه معرفی و بررسی الکترونیک دیجیتالمعرفی درس الکترونیک دیجیتالدرس الکترونیک دیجیتال در تمامی دانشگاه‌های جهان به منظور آشنایی با مبانی الکترونیک و سخت‌افزار و تکنولوژی‌های استفاده شده از زمان پیدایش کامپیوتر تا کنون تدریس می‌شود مراجعه کنید.

قبل از اینکه به ادامه این مقاله بپردازیم توصیه می‌کنیم که فیلم زیر که در خصوص تحلیل و بررسی درس الکترونیک دیجیتال است را مشاهده کنید، در این فیلم توضیح داده شده که فیلم درس الکترونیک دیجیتال برای چه افرادی مناسب است و همین طور در خصوص فصول مختلف درس الکترونیک دیجیتال و اهمیت هر کدام از فصول آن صحبت شده است.

در ادامه این مقاله ابتدا فیلم های رایگان الکترونیک دیجیتال که به آنها نیاز دارید و سپس نمونه سوالات الکترونیک دیجیتال در اختیارتان قرار گرفته است.

فیلم های رایگان آموزش الکترونیک دیجیتال که به آنها نیاز دارید

در حال حاضر فیلم آموزش الکترونیک دیجیتال استاد رضوی پرطرفدارترین و پرفروش‌ترین فیلم آموزشی الکترونیک دیجیتال کشور است و هر سال اکثر داوطلبان کنکور ارشد کامپیوتر این فیلم را تهیه می‌کنند.

الکترونیک دیجیتال جلسه 1

الکترونیک دیجیتال جلسه 2

الکترونیک دیجیتال جلسه 3

الکترونیک دیجیتال جلسه 4

نکته و تست الکترونیک دیجیتال جلسه 1

خرید فیلم های کامل الکترونیک دیجیتال

فیلم درس الکترونیک دیجیتال

تخفیف سه ماه طلایی تا ۳ آبان

30% 950,000 تومان 665,000 تومان

رامین رضوی

40 ساعت

خرید دوره

فیلم نکته و تست الکترونیک دیجیتال

تخفیف سه ماه طلایی تا ۳ آبان

30% 800,000 تومان 560,000 تومان

رامین رضوی

25 ساعت

خرید دوره

آسان اگر گراف اویلری شبکه pmos یک مدار به صورت مقابل باشد، عبارت منطقی آن کدام است؟ توان ایستا و پویا ، مشخصه های ولتاژ و جریان حواشی نویز

1$out=(A+CE)(B+D)$

2$out\mathrm{=}\overline{\left(A\mathrm{+}CE\right)\left(B\mathrm{+}D\right)}$

3 $out=A⋅(C+E)+BD$

4$out\mathrm{=}\overline{A\mathrm{\cdot }\left(C\mathrm{+}E\right)\mathrm{+}BD}$

گزینه ۴ صحیح است.

بهترین راه حل این است که گراف معادل nmos آن را رسم کرده و از روی آن تابع را بدست آوریم. برای این کار داریم:

توجه کنید اگر بخواهید از روی شبکه pmos بدست آورید باید not ورودی ها را در نظر بگیرید.

دشوار در شبکه زیر با توجه به مقادیر داده شده بیشینه انحراف کلاک بین نقطه ورودی کلاک و نقاط D,C,B,A چند پیکو ثانیه است؟ BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

$R_{\mathrm{1}}\mathrm{=}R_{\mathrm{2}}\mathrm{=}R_{\mathrm{3}}\mathrm{=}R_{\mathrm{5}}\mathrm{=}R_{\mathrm{6}}\mathrm{=}R_{\mathrm{7}}\mathrm{=}R_{\mathrm{10}}\mathrm{=2(}\mathrm{\Omega }\mathrm{)}$

$R_{\mathrm{4}}\mathrm{=10(}\mathrm{\Omega }\mathrm{)}$

$R_{\mathrm{8}}\mathrm{=5(}\mathrm{\Omega }\mathrm{)}$

$R_{\mathrm{9}}\mathrm{=3(}\mathrm{\Omega }\mathrm{)}$

$C_{\mathrm{1}}\mathrm{=}C_{\mathrm{2}}\mathrm{=}C_{\mathrm{3}}\mathrm{=}C_{\mathrm{5}}\mathrm{=}C_{\mathrm{7}}\mathrm{=}C_{\mathrm{9}}\mathrm{=10(}fF\mathrm{)}$

$C_{\mathrm{4}}\mathrm{=}C_{\mathrm{6}}\mathrm{=}C_{\mathrm{8}}\mathrm{=}C_{\mathrm{10}}\mathrm{=100(}fF\mathrm{)}$

1 2/13

23/7

3 3/64

43/67

گزینه 2 صحیح است.

برای حل این تست با استفاده از تاخیر المور باید تاخیر در هر کدام از نقاط D,C,B,A را بدست آوریم. این تاخیر نسبت به نقطه ورودی است و بدیهی است که بزرگترین مقدار جواب تست خواهد بود.

${\gamma }_A\mathrm{=2\times 10+4\times 10+6\times 10+8\times 10+10\times 100+6\times (100+10+100+10+100)=3120(}fs\mathrm{)}$

${\gamma }_B\mathrm{=2\times 10+4\times 10+6\times 10+16\times 100+6\times (10+100+10+100+10+100)=3700(}fs\mathrm{)}$

${\gamma }_C\mathrm{=2\times 10+4\times 10+6\times 10+13\times 100+6\times (10+100+100)+8(10+100)=3640(}fs\mathrm{)}$

${\gamma }_D\mathrm{=2\times 10+4\times 10+6\times 10+8\times 10+11\times 10+13\times 100+}\mathrm{6\times (10+100+100)+8\times 100=3670(}fs\mathrm{)}$

$\mathrm{\Rightarrow }max\mathrm{=3700(}fs\mathrm{)=3/7(}ps\mathrm{)}$

اگر بیشترین انحراف بین نقاط D,C,B,A را خواسته بود باید حداکثر مقدار را ازحداقل آن کم می کردیم.

دشوار عبارت منطقی نمودار میله ای روبرو کدام است؟ BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

1 $out\mathrm{=}\overline{A\mathrm{\cdot }\mathrm{(}B\mathrm{+}C\mathrm{+}D\mathrm{)}}$

2$out\mathrm{=}\overline{B\mathrm{\cdot }\mathrm{(}A\mathrm{+}C\mathrm{+}D\mathrm{)}}$

3$out\mathrm{=}A\mathrm{\cdot }\mathrm{(}B\mathrm{+}C\mathrm{+}D\mathrm{)}$

4$out\mathrm{=}\overline{A\mathrm{+ }BCD}$

گزینه ۲ صحیح است.

مدار معادل شبکه pull-down به صورت زیر است:

$out\mathrm{=}\overline{B\mathrm{\cdot }\left(A\mathrm{+}C\mathrm{+}D\right)}$

متوسط در مدار شکل زیر نسبت $\frac{W}{L}$ ترانزیستور شبکه pull-up به ترانزیستور شبکه pull-down چقدر باشد تا مقدار متقارن باشد؟ (فرض کنید از اثر بدنه صرفنظر شده است). BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

1 $4$

2$\frac{1}{4}$

3 $\frac{4}{9}$

4$2/25$

گزینه 3 صحیح است.

در مدار متقارن  $V_M= \frac{V_{DD}}{2}$  است یعنی باید  $V_M=2/5$  باشد.  $V_M$  یعنی مقدار ورودی و خروجی یکسان باشد. در این حالت هر دو ترانزیستور در ناحیه اشباع هستند. فقط توجه کنید که برای ترانزیستور pull-up،

   $V_t=-2/7$ است چون ترانزیستور از نوع کاهشی است.

$\mathrm{\Rightarrow }\frac{K'_n}{\mathrm{2}}{\mathrm{(}\frac{W}{L}\mathrm{)}}_{P.U.}{{\mathrm{(}V}_{{GS}_{{\mathrm{(}P.u\mathrm{.)}}_{\mathrm{\circ }}}}\mathrm{-}V_{t_{{\mathrm{(}P.u\mathrm{.)}}_{\mathrm{-}\mathrm{2/7}}}}\mathrm{)}}^{\mathrm{2}}\mathrm{=}\frac{K'_n}{\mathrm{2}}{\mathrm{(}\frac{W}{L}\mathrm{)}}_{P.D.}{{\mathrm{(}V}_{{GS}_{{\mathrm{(}P.D\mathrm{.)}}_{V_{in}\mathrm{=}V_M\mathrm{=}\mathrm{2/5}}}}\mathrm{-}V_{t_{{\mathrm{(}P.D\mathrm{.)}}_{\mathrm{0/7}}}}\mathrm{)}}^{\mathrm{2}}$

$\mathrm{\Rightarrow }\frac{{\mathrm{(}\frac{W}{L}\mathrm{)}}_{P.U.}}{{\mathrm{(}\frac{W}{L}\mathrm{)}}_{P.D.}}\mathrm{=}{\mathrm{(}\frac{\mathrm{2/5}\mathrm{-}\mathrm{0/7}}{\mathrm{2/7}}\mathrm{)}}^{\mathrm{2}}\mathrm{=}{\mathrm{(}\frac{\mathrm{1/8}}{\mathrm{2/7}}\mathrm{)}}^{\mathrm{2}}\mathrm{=}{\mathrm{(}\frac{\mathrm{2}}{\mathrm{3}}\mathrm{)}}^{\mathrm{2}}\mathrm{=}\frac{\mathrm{4}}{\mathrm{9}}$

متوسط تابع F در مدار شکل زیر که با منطق ECL رسم شده است پیاده‌سازی کدام گیت دو ورودی است؟  BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

1 AND

2OR

3 NOR

4NAND

گزینه 3 صحیح است.

قسمتی از مدار که ورودی $Q_2$ می‌شود برای درست کردن $V_R$ است. پس در واقع با آن کاری نداریم. یک ولتاژ آماده می‌شود و به بیس $Q_2$ وارد می‌شود. به همین دلیل در واقع $Q_2$ به عنوان ترانزیستور مرجع در نظر گرفته می‌شود. ترانزیستورهای $Q_1$ و $Q_3$ ورودی هستند. یعنی در واقع کلید جریان دارای 2 ورودی است. ترانزیستورهای $Q_5$ و $Q_6$ نیز خروجی را تأمین می‌کنند.

اگر هر یک از ورودی‌های A یا high ،B باشد ترانزیستور $Q_1$ یا $Q_3$ روشن شده و در نتیجه $Q_2$ خاموش می‌شود. در نتیجه خروجی high ،$Q_6$ می‌شود و خروجی low ،$Q_5$. پس:

$F=\overline{A+B}\ \ , \ \ \overline{F}=A+B$

آسان سطوح ولتاژ خروجی صفر منطقی و یک منطقی چقدر می‌باشند؟ BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

1$ V_{dd}-V_{CE(Sat)},V_{be}$

2$V_{dd}-V_{be},V_{CE(Sat)}$

3 $V_{dd}-V_{CE(Sat)},V_{CE(Sat)}$

4سطوح منطقی قابل قبول نمی‌دهد.

گزینه 4 صحیح است.

به مدار ترانزیستورها لازم نیست توجه کنید فقط کافیست به BJTها دقت کنید.

فرض کنید ورودی سر بیس ترانزیستورها ۱ منطقی (ولتاژ بالا) است. اگر چنین باشد ابتدا $Q_n$ روشن می‌شود و با روشن شدن آن چون می‌دانیم $V_{BE}=0.7V$ در حالت روشن است جریان از این BJT عبور کرده و ولتاژ بیس کاهش می‌یابد با کاهش آن $Q_p$ روشن می‌شود و جریان عبوری از $Q_n$ را جبران می‌کند در نتیجه بیس ولتاژی میان صفر و یک منطقی می‌گیرد که بستگی به مشخصات ترانزیستورها دارد.

 

وضعیت سر کالکتور ترانزیستورها در این موقعیت نیز مشابه است، چون هر دو ترانزیستور BJT روشن هستند ولتاژ کاکلتور ولتاژی نامشخص میان صفر و یک منطقی می‌گیرد که بستگی به مشخصات ترانزیستورها دارد. بنابراین سطح ولتاژ قابل‌قبولی خروجی ندارد.

 

اگر ورودی سر بیس ترانزیستورها در ابتدا صفر منطقی (ولتاژ پایین) باشد، وضعیتی مشابه وضعیت بالا رخ می‌دهد با این تفاوت که در اینجا ابتدا $Q_p$ روشن می‌شود.

در کل ولتاژ خروجی سطح قابل قبولی ندارد.

متوسط در مدار شکل زیر نسبت تأخیر گره 3 به گره 5 کدام است؟ BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

1 $\frac{4}{7}$

2$\frac{7}{4}$

3 $2$

4$\frac{1}{2}$

گزینه 2 صحیح است.

برای حل این تست باید از تأخیر المور شبکه درختی RC استفاده کنید چون از ورودی به گره فقط یک راه وجود دارد، پس داریم:

${\tau }_{\mathrm{3}}\mathrm{=}R\mathrm{(}\mathrm{2}C\mathrm{)+(}R\mathrm{+}R\mathrm{)(}C\mathrm{)+(}R\mathrm{+}R\mathrm{+}\mathrm{2}R\mathrm{)(}\mathrm{2}C\mathrm{)+(}R\mathrm{+}R\mathrm{+}\mathrm{2}R\mathrm{)(}\mathrm{3}C\mathrm{)+}R\mathrm{(}\mathrm{3}C\mathrm{)+}R\mathrm{(}C\mathrm{)}$

$\mathrm{\ }\mathrm{\ \ \ \ \ =}\mathrm{2}\mathrm{R}C\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{R}C\mathrm{+}\mathrm{8}\mathrm{R}C\mathrm{+}\mathrm{12}\mathrm{R}C\mathrm{+}\mathrm{3}\mathrm{R}C\mathrm{+}\mathrm{R}C\mathrm{=}\mathrm{28}\mathrm{R}C$

${\tau }_{\mathrm{5}}\mathrm{=}R\mathrm{(}\mathrm{2}C\mathrm{)+}R\mathrm{(}C\mathrm{)+}R\mathrm{(}\mathrm{2}C\mathrm{)+}R\mathrm{(}\mathrm{3}C\mathrm{)+(}R\mathrm{+}R\mathrm{)(}\mathrm{3}C\mathrm{)+(}R\mathrm{+}R\mathrm{)(}C\mathrm{)}$

$\mathrm{\ \ \ \ \ =}\mathrm{2}\mathrm{R}C\mathrm{+}\mathrm{R}C\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{R}C\mathrm{+}\mathrm{3}\mathrm{R}C\mathrm{+}\mathrm{6}\mathrm{R}C\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{R}C\mathrm{=}\mathrm{16}\mathrm{R}C$

$\mathrm{\Rightarrow }\frac{{\tau }_{\mathrm{3}}}{{\tau }_{\mathrm{5}}}\mathrm{=}\frac{\mathrm{28}}{\mathrm{16}}\mathrm{=}\frac{\mathrm{7}}{\mathrm{4}}$

آسان مدار شکل زیر پیاده‌­سازی چه نوع عنصر حافظه است؟ BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

1یک D-FF حساس به سطح مثبت

2یک D-FF حساس به سطح منفی

3 یک D-FF حساس به لبه پایین رونده

4یک D-FF حساس به لبه بالا رونده

گزینه 3 صحیح است.

یکی از روش­‌هایی که FFهای حساس به لبه را طراحی می­‌کنند روش‌­های master – slage است. در این روش‌­ها دو لچ حساس به سطح مثبت و منفی را در ادامه هم می‌­بندند. در صورتی که لچ اول حساس به سطح مثبت باشد (یعنی با ۱ = C|K فعال باشد)، FF حاصل حساس به لبه پایین رونده و در غیر این صورت حساس به لبه بالارونده می­‌شود.

آسان به فرض آن‌که معکوس ‎کننده ایده‌آل با ولتاژ آستانه $\frac{V_{DD}}{2}$ است، مدار چه تابعی را پیاده‌سازی می‌کند؟ BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

1$\overline{AB+AC+BC}$

2${AB+AC+BC}$

3NOR سه ورودی

4NAND سه ورودی

گزینه 1 صحیح است.

وقتی ۳ ورودی صفر باشد $V_c$(ولتاژ نقطه میان مقاومت‌ها و معکوس کننده) برابر صفر می‌شود در نتیجه خروجی یک می‌شود.

وقتی ۳ ورودی یک باشد $V_c$ برابر یک می‌شود در نتیجه خروجی صفر می‌شود.

 

اگر دو تا از ورودی‌ها صفر و یکی از آن‌ها یک باشد مدار زیر را داریم:

 

$V_c=\frac{\frac{R}{2}}{R+\frac{R}{2}}\times V_{dd}=\frac{1}{3}\times V_{dd}<\frac{V_{dd}}{2}$

 

ولتاژ بدست آمده کمتر از ولتاژ آستانه است در نتیجه ورودی معکوس کننده صفر تلقی شده و خروجی یک می‌شود.

 

اگر دو تا از ورودی‌ها یک و یکی از آن‌ها صفر باشد مدار زیر را داریم:

 

$V_c=\frac{R}{R+\frac{R}{2}}\times V_{dd}=\frac{2}{3}\times V_{dd}>\frac{V_{dd}}{2}$

 

ولتاژ بدست آمده بیشتر از ولتاژ آستانه است در نتیجه ورودی معکوس کننده یک تلقی شده و خروجی صفر می‌شود.

 

خلاصه بالا:

اگر حداقل دو تا از ورودی‌ها یک باشد خروجی صفر می‌شود در غیر این صورت خروجی یک است.

با توجه به این موارد گزینه صحیح گزینه ۱ است:

 

$\overline{AB+AC+BC}$

 

متوسط برای مدار نشان داده شده در شکل زیر فرض کنید هر دو ترانزیستور دارای $\beta=25$ باشند. هم‌چنین دیودهای $D_2 \ ،D_1$ و $D_3$ مشابه فرض می‌شوند. جریان $I_X$ چه‌قدر است؟ BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

1$1.5\mu A$

2$1\mu A$

3$2\mu A$

4$0 \mu A$

گزینه 2 صحیح است.

فرض کنید $Q_1$ و $Q_2$ هر دو روشن و در حالت بایاس مستقیم قرار دارند:

 

$→V_{B1}=5-V_{BE-on}=5-0.7=4.3V$

 

$V_{R_{2.2}}=V_{B1}-3V_D=4.3-3×0.7=2.2V$

 

$I_x=\frac {V_{R_{2.2}}}{R_{2.2}} =\frac {2.2}{2.2MΩ}=1 μA$

 

حال باید بررسی کنیم آیا واقعا $Q_1$ روشن بوده و در حالت بایاس مستقیم است:

 

$V_{C1}=V_{B2}=0.7V\to V_{CE1}=5-0.7=4.3>V_{CEsat}\to \ \text{بایاس }\\ \text{مستقیم }\ Q_1$

 

$I_{C1}=I_{B2}=βI_{B1}=βI_x=25×1μA=25 μA$

 

$I_{C2}=βI_{B2}=25×25μA=625μA$

 

$V_{C2}=5-R_{1.2}I_{C2}=5-1.2\times 0.625=4.25\to V_{CE2}=4.25V>V_{CEsat}\to \ \text{بایاس }\\ \text{مستقیم } \ Q_2$

متوسط در مدار شکل زیر، حاشیه نویز بالا کدام است؟ BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

$V_{BE(on)}=\mathrm{0/7}(V)\ ,\ V_{CE(sat)}=\mathrm{0/2}(V)\ ,V_{BE(sat)}=\mathrm{0/8}(V)\ ,\ V_{D(on)}=\mathrm{0/7}(V)$

1$2/8$

2$2/2$

3$2/5$

4$3/5$

گزینه 1 صحیح است.

برای بدست آوردن حاشیه نویز بالا باید $V_{OH}$ و $V_{IH}$ را بدست آوریم. $V_{OH}$ به دلیل قطع بودن طبقه

pull – down و بایاس معکوس دیودها همان $V_{CC}$ می­شود. پس $V_{OH}\mathrm{=}V_{CC}\mathrm{=}\mathrm{5}\mathrm{(}V\mathrm{)}$

$V_{IH}$ حداقل ولتاژ ورودی است که خروجی low شود. اگر خروجی low شود ترانزیستور به ناحیه اشباع می­رود به همین دلیل برای ولتاژ ورودی داریم:

$V_{IH}=V_{BE(sat)}+\overbrace{{3V}_{D(on)}}^{D_{\mathrm{5}},D_{\mathrm{4}},D_{\mathrm{3}}\text{برای}\ }{-V}_{D(on)}=\mathrm{0/8}\mathrm{+}\mathrm{2/1}-\mathrm{0/7}\mathrm{=}\mathrm{2/2}\mathrm{(V)}$

$\mathrm{\Rightarrow }{NM}_{\mathrm{(}H\mathrm{)}}\mathrm{=}\mathrm{5}\mathrm{-}\mathrm{2/2}\mathrm{=}\mathrm{2/8}$

متوسط دروازه نشان داده شده در شکل مقابل چه نوع مدار منطقی می‌باشد؟ BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

1OR

2NOR

3XOR

4XNOR

در ابتدای مدار دو مدار TTL داریم که خروجی از سمت کالکتور آن‌ها برابر عکس ورودی و خروجی از سمت امیتر برابر خود ورودی است.

چون خروجی‌های این دو TTL به هم متصل است اگر هر کدام از ورودی‌های یک باشد خروجی بالایی صفر و پایینی یک می‌شود:

$O_1=A+B,\ O_2=\overline{A+B}$

 

مدار بعدی یک DTL است که اگر ورودی دیود یک باشد معکوس ورودی بیس ترانزیستور در خروجی می‌آید در غیر این صورت خروجی برابر صفر:

$O_3=\overline{\left(A+B\right)}.\overline{(A+B)}=\overline{A+B}$

 

 

در نهایت به یک مدار معکوس کننده می‌رسیم:

$out=\overline{\overline{A+B}}=A+B$

 

متوسط مدار نشان داده شده در زیر کدام گیت منطقی را نشان می دهد؟  BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

1XNOR

2NOR

3NAND

4XOR

گزینه 4 صحیح است.

در این مدار هرکدام از ورودی ها یک بخش مجزا دارند. ایده اصلی دو ترانزیستور وسط که کلکتور آن ها به هم متصل شده است، می باشد. اگر دقت کنید متوجه می شوید که بیس ترانزیستور بالای از این دو ترانزیستور و امیتر ترانزیستور پایینی در واقع not ورودی A را پیاده سازی می کنند و دقیقا همین اتفاق برای بیس ترانزیستور پایینی و امیتر بالایی می افتد. پس این امکان نیز not ورودی B است. 

پس اگر هر دو ورودی مقداری یکسان داشته باشند بیس و امیتر هر دو ترانزیستور یکسان می شود و در نتیجه هر دو خاموش می شود. خاموش شدن این دو باعث 0 شدن شدن خروجی از طریق دو ترانزیستور دیگر میشود. اما اگر ورودی ها یکسان نباشند یکی از دو ترانزیستور وسط روشن می شود و این باعث می شود که ترانزیستور یکی مانده به طبقه آخر خاموش شود و خروجی از طریق pull-up تحریک شود.

دشوار در گیت NAND(TTL) مطابق شکل مقابل، مقادیر جریان ورودی در حالت Low ($I_{IL}$) برحسب میلی‌آمپر و جریان ورودی در حالت High ($I_{IH}$) برحسب میکروآمپر به‌ترتیب به کدام گزینه نزدیکتر هستند؟ BJT، دیودها و مدارهای آینه جریان، مدارهای خارنی مقاومتی

 

$V_{BE}=0.7V$

$V_{CE(sat)}=0.3V$

$\beta _{F}=50,\beta _{R} =0.04$

11 ، 60

22 ، 30

32 ، 60

43 ، 30

گزینه 2 صحیح است.

جریان $I_{IL}$ :

جریان $I_{IL}$ زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از ورودی‌ها صفر و دیگری یک منطقی باشد. در این حالت $Q_1$ روشن است و $Q_2$ خاموش (سر کالکتور ترانزیستور $Q_1=A.B$ است.). 

جریان $I_L$ در این شرایط برابر زیر است:

 

$I_{IL}=\frac{V_{dd}-V_{BEon}-V_{inL}}{R_{2k}}$

 

ولتاژ $V_{inL}$ ولتاژ صفر منطقی ورودی‌ها می‌باشد، این مقدار براساس مدار قبلی از مدار فعلی تعیین می‌شود. در اینجا ابتدا فرض کنید این مقدار صفر است، در نتیجه داریم:

 

$I_{IL}=\frac{5-0.7}{2}=2.15\ mA$

 

اگر مدار قبل از مدار فعلی از نوع ttl باشد $V_{inL}=V_{CE(sat)}=0.3$ است در نتیجه:

 

$I_{IL}=\frac{5-0.7-0.3}{2}=2mA$

 

جریان بدست آمده بیشترین مقدار جریانی است که از مدار فعلی به داخل ورودی و مدار قبلی می‌رود. اگر دو ورودی صفر باشند جریانی که از مدار به ورودی می‌رود کمتر است بنابراین $I_{IL}$ نیست.

 

جریان $I_{IH}$ :

این جریان در زمانی اتفاق می‌افتد که هر دو ورودی یک منطقی باشند.

آنگاه ترانزیستورهای $Q_2,Q_4$ روشن و $Q_1$ خاموش می‌شود. در این شرایط $Q_1$ در حالت فعال معکوس است، زیرا دیود میان بیس و امیتر بایاس معکوس و دیود میان بیس و کالکتور بایاس مستقیم می‌شود.

وقتی BJT در حالت فعال معکوس است جریان به سر امیتر آن وارد می‌شود و مقدار آن برابر است با:

 

$I_E=β_R I_B$

 

مقدار $I_B$ با توجه به روشن بودن دو ترانزیستور $Q_2,Q_4$ برابر است با:

 

$I_B=\frac{V_{DD}-V_{BCon1}-V_{BEon2}-V_{BEon4}}{R_{2k}}=\frac{5-0.7-0.7-0.7}{2}=1.45\ mA$

$→I_E=0.04×1.45=58μA$

 

توجه کنید این جریان از دو ورودی گرفته می‌شود، اگر بخواهیم برای یک ورودی در نظر بگیریم داریم:

 

$I_{IH}=\frac{I_E}{2}=\frac{58}{2}=29\mu A\approx 30\mu A$

 

 

آسان در مدار شکل زیر بازه تغییرات ولتاژ خروجی کدام مورد است؟ خانواده ایستای MOSFETها، ترانزیستورهای اثر میدانی MOS، تحلیل مدارهای MOS

1$V_{DD}-V_{tn}$ و $\circ$

2$V_{DD}-2V_{tn}$ و $\circ$

3$V_{DD}-V_{tn}$ و $|V_{tp}|$

4$V_{DD}-2V_{tn}$ و $|V_{tp}|$

گزینه 2 صحیح است.

برای حل این سوال به این نکته توجه کنید: 

نکته: اگر ترانزیستورها روشن باشند و جریان به صفر برسد:

در NMOS ولتاژ بالا به طور کامل عبور کرده ولی ولتاژ پایین سمت دیگر برابر $min(V_D,V_G-V_{tn})$ است.

در PMOS اگر سورس ولتاژ پایین داشته باشد درین نیز همان را دارد امّا در صورت وجود ولتاژ بالا سمت دیگر برابر $min(V_S,V_G+|V_{tp}|)$ است.

 

اگر a صفر باشد PMOS روشن می‌شود که مطابق نکته بالا صفر زمین به خروجی می‌رود. بنابراین کمترین مقدار خروجی $0$ است.

تنها زمانی که خروجی می‌تواند یک باشد زمانی است که ۳ NMOS روشن شوند و d یک باشد. در این شرایط بین b که ولتاژ $V_{dd}$ است تا خروجی دو NMOS وجود دارد. همچنین ورودی گیت یکی از این NMOS از طریق یک NMOS دیگر تامین می‌شود.

ولتاژ گیت NMOS اول برابر است با:

$V_{g1}={\mathrm{min} \left(V_{dd},\ V_{dd}-V_t\right)\ }=V_{dd}-V_t$

 

خروجی برابر است با:

$out={\mathrm{min} \left(V_{g2}-V_t,{\mathrm{min} \left(V_{g1}-V_t,\ V_{dd}\right)\ }\right)\ }$

$\to out={\mathrm{min} \left(V_{dd}-V_t,{\mathrm{min} \left(V_{dd}-V_t-V_t,\ V_{dd}\right)\ }\right)\ }$

$\to out={\mathrm{min} \left(V_{dd}-V_t,\ V_{dd}-2V_t\right)\ }=V_{dd}-2V_t\ \ maximum\ output$

متوسط برای یک معکوس‌کننده با بار مقاومتی با پارامترهای زیر، $V_M$ کدام است؟ خانواده ایستای MOSFETها، ترانزیستورهای اثر میدانی MOS، تحلیل مدارهای MOS

$\left(\mu_{\mathrm{n}}{\mathrm{C}}_{\mathrm{OX}}\mathrm{=}\mathrm{50}\left(\frac{µ_{\mathrm{A}}}{{\mathrm{V}}^{\mathrm{2}}}\right)\mathrm{\ ,\ }\frac{\mathrm{w}}{\mathrm{L}}\mathrm{=}\mathrm{4}\mathrm{\ ,\ }{\mathrm{V}}_{\mathrm{T}}\mathrm{=}{\mathrm{1}}^{\left(\mathrm{V}\right)}\mathrm{\ ,\ }{\mathrm{V}}_{\mathrm{DD}}\mathrm{=}{\mathrm{5}}^{\left(\mathrm{V}\right)}\mathrm{\ ,\ }{\mathrm{R}}_{\mathrm{L}}\mathrm{=}{\mathrm{100}}^{\left(\mathrm{K}O\right)}\right)$

10/316

20/527

31/423

41/584

گزینه 4 صحیح است.

معکوس‌کننده با بار مقاومتی به صورت زیر است:

$V_m$ نقطه‌ای است که در آن ولتاژ ورودی و خروجی با یکدیگر برابر هستند. در این شرایط حتماً ترانزیستور در ناحیه اشباع قرار دارد. با برابر قرار دادن جریان عبوری از ترانزیستور و مقاومت داریم:

$\frac{{\mathrm{V}}_{\mathrm{DD}}\mathrm{-}{\mathrm{V}}_{\mathrm{M}}}{{\mathrm{R}}_{\mathrm{L}}}\mathrm{=}\frac{\mathrm{K}}{\mathrm{2}}{\left({\mathrm{V}}_{\mathrm{m}}\mathrm{-}{\mathrm{V}}_{\mathrm{t}}\right)}^{\mathrm{2}}\mathrm{\Rightarrow }\frac{\mathrm{5}\mathrm{-}{\mathrm{V}}_{\mathrm{M}}}{\mathrm{10}\mathrm{\ \times }{\mathrm{10}}^{\mathrm{3}}}\mathrm{=}\frac{\mathrm{1}}{\mathrm{2}}\mathrm{\times }\mathrm{4}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{50}\mathrm{\times \ }{\mathrm{10}}^{\mathrm{-}\mathrm{6}}\left( {\mathrm{V}}_{\mathrm{m}}\mathrm{-}\mathrm{1}\right)$

$\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{5}\mathrm{-}{\mathrm{V}}_{\mathrm{M}}\mathrm{=}\mathrm{10}\left( {\mathrm{V}}^{\mathrm{2}}_{\mathrm{m}}\mathrm{-}{\mathrm{2}\mathrm{V}}_{\mathrm{m}}\mathrm{+}\mathrm{1}\right)\mathrm{\Rightarrow }{\mathrm{10}\mathrm{V}}^{\mathrm{2}}_{\mathrm{m}}\mathrm{-}{\mathrm{19}\mathrm{V}}_{\mathrm{m}}\mathrm{+}\mathrm{5}\mathrm{\ =\ }\mathrm{\circ }\mathrm{\ }\mathrm{\Rightarrow }{\mathrm{V}}_{\mathrm{m}}\mathrm{=}\mathrm{584/1}\mathrm{\ \ ,\ \ }\mathrm{36/0}$

ولتاژ $V_m$ باید از $V_t$ یعنی 1 ولت بیش‌تر باشد تا ترانزیستور روشن شود به همین دلیل 0/316 غیر قابل قبول است.

دشوار در مدار شکل زیر، y چه مقداری داشته باشد تا تأخیر از مسیر S به D حداقل خانواده ایستای MOSFETها، ترانزیستورهای اثر میدانی MOS، تحلیل مدارهای MOS

 

18

224

320

413/3

گزینه 3 صحیح است.

ابتدا باید G کل را که از حاصل‌ضرب gها در مسیر به دست می‌آید را محاسبه کنیم:

$ \ not \ \text{برای }\ \ \Rightarrow \ \ g_1,h_1 $ $\ \ \ \ \ \ \ \ \text{در }\ \text{مسیر }\ NANA \ \text{برای }\ \Rightarrow \ g_3,h_3$

$\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{\ \ \ }\mathrm{G\ =\ }{\mathrm{g}}_{\mathrm{1}}\mathrm{\times }{\mathrm{g}}_{\mathrm{2}}\mathrm{\times }{\mathrm{g}}_{\mathrm{3}}\mathrm{\times }{\mathrm{g}}_{\mathrm{4}}\mathrm{=}\mathrm{1}\mathrm{\ \times }\frac{\mathrm{4}}{\mathrm{3}}\mathrm{\times }\frac{\mathrm{5}}{\mathrm{3}}\mathrm{\times }\frac{\mathrm{4}}{\mathrm{3}}\mathrm{=}\frac{\mathrm{80}}{\mathrm{27}}\mathrm{\Rightarrow }$   مقادیر تلاش‌ها را باید حفظ باشید

$\mathrm{H\ =}\frac{{\mathrm{C}}_{\mathrm{L}}}{{\mathrm{C}}_{\mathrm{in}}}\mathrm{=}\frac{\mathrm{288}}{\mathrm{5}}$

$\mathrm{B\ =\ }\Pi\frac{{\mathrm{C}}_{\mathrm{on}\left(\mathrm{path}\right)}\mathrm{+}{\mathrm{C}}_{\mathrm{off}\left(\mathrm{path}\right)}}{{\mathrm{C}}_{\mathrm{on}\left(\mathrm{path}\right)}}\mathrm{=}\frac{\mathrm{x\ +\ }\mathrm{2}\mathrm{x}}{\mathrm{x}}\mathrm{\times }\frac{\mathrm{y\ +\ y\ +\ }\mathrm{2}\mathrm{y}}{\mathrm{y}}\mathrm{\times }\frac{\mathrm{z\ +\ z\ +\ }\mathrm{2}\mathrm{z}}{\mathrm{2}\mathrm{z}}\mathrm{=}\mathrm{3}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{4}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{2}\mathrm{\ =\ }\mathrm{24}$

$\mathrm{F\ =\ GBH\ =}\frac{\mathrm{80}}{\mathrm{27}}\mathrm{\times }\mathrm{24}\mathrm{\ \times }\frac{\mathrm{288}}{\mathrm{5}}\mathrm{=}\mathrm{16}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{8}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{32}\mathrm{\ =}{\mathrm{2}}^{\mathrm{4}}\mathrm{\times }{\mathrm{2}}^{\mathrm{3}}\mathrm{\times }{\mathrm{2}}^{\mathrm{5}}\mathrm{=}{\mathrm{2}}^{\mathrm{12}}\mathrm{\ \ \ }\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{\ \ \ }\mathrm{f\ =\ }\sqrt[{\mathrm{4}}]{{\mathrm{2}}^{\mathrm{12}}}\mathrm{=}{\mathrm{2}}^{\mathrm{3}}\mathrm{=}\mathrm{8}$

حال باید از آخر شروع کنیم به محاسبه کردن:

$\mathrm{z\ }\text{محاسبه}\mathrm{\ \ \ }\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{\ \ \ f\ =}{\mathrm{g}}_{\mathrm{4}}{\mathrm{h}}_{\mathrm{4}}\mathrm{\ \ \ }\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{\ \ \ }\mathrm{8}\mathrm{\ =\ }\frac{\mathrm{4}}{\mathrm{3}}\mathrm{\times }\frac{\mathrm{288}}{\mathrm{2}\mathrm{z}}\mathrm{\ }\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{z\ =\ }\frac{\mathrm{4}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{288}}{\mathrm{6}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{8}}\mathrm{=}\mathrm{24}$

$\mathrm{y\ }\text{محاسبه}\mathrm{\ \ \ }\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{\ \ \ f\ =}{\mathrm{g}}_{\mathrm{3}}{\mathrm{h}}_{\mathrm{3}}\mathrm{\ \ \ }\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{\ \ \ }\mathrm{8}\mathrm{\ =\ }\frac{\mathrm{5}}{\mathrm{3}}\mathrm{\times }\frac{\mathrm{4}\mathrm{z}}{\mathrm{y}}\mathrm{\ }\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{y\ =\ }\frac{\mathrm{4}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{5}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{24}}{\mathrm{3}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{8}}\mathrm{=}\mathrm{20}$

$\mathrm{x\ }\text{محاسبه}\mathrm{\ \ \ }\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{\ \ \ f\ =}{\mathrm{g}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{h}}_{\mathrm{2}}\mathrm{\ \ \ }\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{\ \ \ }\mathrm{8}\mathrm{\ =\ }\frac{\mathrm{4}}{\mathrm{3}}\mathrm{\times }\frac{\mathrm{4}\mathrm{y}}{\mathrm{x}}\mathrm{\ }\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{x\ =\ }\frac{\mathrm{4}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{4}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{20}}{\mathrm{3}\mathrm{\ \times \ }\mathrm{8}}\mathrm{=}\mathrm{33/13}$

آسان کدام جمله در مورد خروجی یک گیت عبور به شکل زیر درست است؟ (فرض کنید $\left|V_{tn}\right|=\left|V_{tp}\right|$) خانواده ایستای MOSFETها، ترانزیستورهای اثر میدانی MOS، تحلیل مدارهای MOS

1ترانزیستور NMOS ولتاژ $V_{DD}-V_t$ روی خروجی قرار می‌دهد و ترانزیستور PMOS ولتاژ $V_{DD}$ روی خروجی می‌گذارد، لذا بین این دو ترانزیستور رقابت رخ می‌دهد و ولتاژ خروجی بین دو مقدار $V_{DD}$ و $V_{DD}-V_t$ خواهد بود.

2ترانزیستور NMOS پس از شارژ خروجی تا ولتاژ $V_{DD}-V_t$ خاموش می‌شود و ترانزیستور PMOS ولتاژ $V_{DD}$ روی خروجی قرار می‌دهد، لذا بدون رخ دادن هیچ رقابتی، خروجی برابر $V_{DD}$ خواهد شد.

3هر دو ترانزیستور ولتاژ $V_{DD}-V_t$ روی خروجی قرار می‌دهند، لذا خروجی برابر $V_{DD}-V_t$ خواهد شد.

4هر دو ترانزیستور ولتاژ $V_{DD}$ روی خروجی قرار می‌دهند، لذا خروجی برابر $V_{DD}$ خواهد شد.

در ابتدا $V_{out}$ برابر صفر است. در این حالت هر دو ترانزیستور N و P فعال بوده و از خود جریان به سمت Vout عبور می‌دهند، این فرآیند ادامه یافته تا اینکه Vout شارژ شده و به ولتاژ $V_{DD}-V_{t}$ می‌رسد. 

از اینجا به بعد چون ولتاژ بین گیت و سورس ترانزستور نوع N (سمت چپی) از ولتاژ آستانه ($V_{t}$) کمتر (و برابر) می‌شود این ترانزیستور قطع می‌شود.

$V_{GS_n}=V_{DD}-V_{out}=V_{DD}-V_{DD}-V_t=V_t$

 

ولی با اینحال همچنان ترانزیستور نوع P فعال است و به عبور جریان ادامه می‌دهد، زیرا در این ترانزیستر ولتاژ میان گیت و سورس همیشه برابر $-V_{DD}$ بوده که از $-V_{t}$ کمتر است، بنابراین هیچوقت قطع نمی‌شود.

شرط روشن بودن PMOS:

$V_{GS}\ \lt \ -V_{t}$

 

حال با توجه به فرمول زیر که مربوط به حالت خطی این ترانزیستور می‌باشد، جریان‌دهی تا زمانی ادامه می‌یابد که $V_{out}=V_{DD}$ شود.

$I_{DS_p}=K_p\left[V_{SD}\left(V_{SG}-V_t\right)-\frac{V^2_{SD}}{2}\right],\ V_{SD}=V_{DD}-V_{out}$

 

بنابراین گزینه صحیح گزینه ۲ می‌باشد.

آسان تابع و سطح ولتاژ خروجی گیت روبرو را تعیین کنید. (ترانزیستورها از نوع افزایشی (Enhancement) می‌باشند) خانواده ایستای MOSFETها، ترانزیستورهای اثر میدانی MOS، تحلیل مدارهای MOS

 

1$ f=\overline{\left(AB+D\right)\cdot C}\ \ \ \ \ \ \ \ 0\le v_{out}\le V_{DD} $

2$f=\left(A+B\right)\cdot D+C\ \ \ \ \ \ \ -V_{tp}\le v_{out}\le V_{DD}-V_{tn}\ $

3$ f=\left(\overline{A}\cdot \overline{B}+\overline{D}\right)\cdot \overline{C}\ \ \ \ \ \ \ \ V_{tn}\le v_{out}\le V_{DD}+V_{tp} $

4$ f=\left(\overline{A}+\overline{B}\right)\cdot \overline{D}+\overline{C}\ \ \ \ \ \ \ \ \left|V_{tp}\right|\le v_{out}\le V_{DD}-V_{tn} $

گزینه 2 صحیح است.

تعیین حدود ولتاژ:

ترانزیستورها‌ی NMOS در زمان داشتن ولتاژ بالا در یکی از دو سر D, S برای اینکه روشن بمانند به اندازه $V_{tn}$ از ولتاژ آن سر کم کرده و به سر دیگر می‌دهند.

به طور برعکس در ترانزیستورها‌ی PMOS در زمان داشتن ولتاژ پایین در یکی از دو سر D, S برای اینکه روشن بمانند به اندازه $-V_{tp}$ (چون $V_{tp}$ خود منفی است) به ولتاژ آن سر اضافه کرده و به سر دیگر می‌دهند.

 

در اینجا برای اینکه بیشترین ولتاژ را بیابیم باید مسیر با کمترین NMOS از خروجی به $V_{DD}$ را پیدا کنیم. ترانزیستور C در این راه قرار داد و با توجه به توضیح بالا حداکثر $V_{DD}-V_{tn}$ را به خروجی می‌دهد.

 

برای یافتن کمترین ولتاژ باید مسیر با کمترین PMOS از خروجی به زمین را بیابیم. در این مسیر دو ترانزیستور C, D قرار دارند بنابراین کمترین مقدار با توجه به توضیح بالا برابر $-2V_{tp}$ می‌شود.

$-2V_{tp}\le V_{out}\le V_{DD}-V_{tn}$

 

(گزینه صحیح در تعیین محدوده اشتباه کرده است.)

 

تعیین عبارت منطقی:

عبارت منطقی را می‌توان با دیدن NMOSها و یا PMOSها مشخص کرد. در اینجا براساس NMOSها می‌رویم.

براساس NMOSها: (هر ترانزیستور اگر عبارت ورودی‌اش یک باشد روشن می‌شود.)

اگر ترانزیستور C روشن باشد خروجی ۱ می‌شود. 

اگر ترانزیستور D روشن باشد و همراه آن یکی و یا هر دو از ترانزیستورها B, A روشن باشند خروجی ۱ می‌شود.

$\to C+\left(A+B\right)D$

متوسط با حداقل چند ترانزیستور MOS می‌توان عملکرد مدار زیر را پیاده‌سازی نمود؟ (دروازه NAND قابلیت حالت سوم دارد.) خانواده ایستای MOSFETها، ترانزیستورهای اثر میدانی MOS، تحلیل مدارهای MOS

1چهار عدد

2شش عدد

3بیش از چهارده عدد

4کمتر از چهارده و بیشتر از شش عدد

گزینه 1 صحیح است.

برای حل ابتدا خروجی را به ازای ورودی‌های مختلف بدست‌ می‌آوریم:

خروجی XNOR اگر صفر شود خروجی نهایی (Hight Impdance) HZ می‌شود، این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که A, B یکی صفر و دیگری یک باشد.

در غیر این صورت XNOR یک بوده و NAND فعال است.

اگر A, B همزمان یک باشند خروجی NAND صفر و اگر همزمان صفر باشند خروجی یک می‌شود.

در نهایت داریم:

$A$	$B$	$Out$
$0$	$0$	$1$
$0$	$1$	$HZ$
$1$	$0$	$HZ$
$1$	$1$	$0$

 

HZ به این معنی است که خروجی در آن زمان نه به صفر و نه به $V_{DD}$ متصل باشد.

CMOS جدول بالا به صورت زیر می‌شود:

متوسط تابع F با جدول درستی زیر را در نظر بگیرید. برای پیاده‌سازی این تابع با استفاده از مدار CMOS ایستا حداقل به چند ترانزیستور نیاز است؟ (فرض کنید فقط خود ورودی‌ها در دسترس هستند.) خانواده ایستای MOSFETها، ترانزیستورهای اثر میدانی MOS، تحلیل مدارهای MOS

 

F	Z	Y	X
1	0	0	0
1	1	0	0
0	0	1	0
0	1	1	0
1	0	0	1
1	1	0	1
0	0	1	1
1	1	1	1

112

210

38

46

گزینه 2 صحیح است. چون حداقل تعداد گیت خواسته‌شده، ابتدا جدول کارنو را رسم کرده و تابع خروجی را بدست می‌آوریم. سپس شکل مدار را رسم کرده و تعداد ترانزیستورهای به کار رفته را می‌شماریم:

$F\ =\ \bar{y}\ +\ xz$

حال با توجه به تابع بدست آمده، شبکه بالابر مدار CMOS گفته شده را رسم می‌کنیم:

از شکل بالا مشخص است که ما نیاز به 3 ترانزیستور PMOS در شبکه بالابر و 3 ترانزیستور NMOS در شبکه پایین‌بر داریم. همچنین چون دو متغیر در شکل بالا NOT شده‌اند، نیاز به دو معکوس کننده CMOS که شامل 4 ترانزیستور هستند نیز داریم، که در مجموع به 10 ترانزیستور نیاز داریم.

دشوار معکوس کننده مقابل با فرض عدم صرف­نظر از اثر بدن مقدار  VOHکدام است؟ خانواده ایستای MOSFETها، ترانزیستورهای اثر میدانی MOS، تحلیل مدارهای MOS

${\mathrm{(}V}_T\mathrm{=}\mathrm{0/7}\mathrm{(V)\ \ ,\ }\gamma \mathrm{=}{\mathrm{0/4}\mathrm{(}V\mathrm{)}}^{\frac{\mathrm{1}}{\mathrm{2}}}\mathrm{\ ,\ |}{\mathrm{\emptyset }}_F\mathrm{|=}\mathrm{0/32}\mathrm{)}$

14/3

24/07

33/92

43/78

گزینه 4 صحیح است.

 برای این که VOHرا محاسبه کنیم، باید ورودی low باشد. در این حالت ترانزیستور pull - down خاموش است. ترانزیستور pull - up روشن است و باید روشن باقی بماند، پس:

$V_{OH}\mathrm{=}V_{DD}\mathrm{-}V_{T_L}\mathrm{\Rightarrow }V_{OH}\mathrm{=}V_{DD}\mathrm{-}\mathrm{(}V_{T_{L_{\mathrm{\circ }}}}\mathrm{+}\gamma \mathrm{(}\sqrt{\mathrm{2}\mathrm{|}{\mathrm{\emptyset }}_F\mathrm{|+}V_{SB}}\mathrm{-}\sqrt{\mathrm{2}\mathrm{|}{\mathrm{\emptyset }}_F\mathrm{|}}\mathrm{))}$

$\mathrm{\Rightarrow }V_{OH}\mathrm{=}\mathrm{5}\mathrm{-}\mathrm{(}\mathrm{0/7}\mathrm{+}\mathrm{0/4}\mathrm{(}\sqrt{\mathrm{0/64}\mathrm{+}V_{OH}}\mathrm{-}\sqrt{\mathrm{0/64}}\mathrm{))}$

$\mathrm{\Rightarrow }V_{OH}\mathrm{=}\mathrm{5}\mathrm{-}\mathrm{0/7}\mathrm{-}\mathrm{0/4}\sqrt{\mathrm{0/64}\mathrm{+}V_{OH}}\mathrm{+}\mathrm{0/32}\mathrm{\Rightarrow }{\mathrm{-}V}_{OH}\mathrm{+}\mathrm{4/62}\mathrm{=}\mathrm{0/4}\sqrt{\mathrm{0/64}\mathrm{+}V_{OH}}$

$\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{0/16}\mathrm{(}\mathrm{0/64}\mathrm{+}V_{OH}\mathrm{)=}{\mathrm{(}\mathrm{4/62}\mathrm{+}V_{OH}\mathrm{)}}^{\mathrm{2}}\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{0/1024}\mathrm{+}\mathrm{0/16}V_{OH}\mathrm{=}V^{\mathrm{2}}_{OH}\mathrm{-}\mathrm{9/24}V_{OH}\mathrm{+}\mathrm{21/3444}$

${\mathrm{\Rightarrow }V}^{\mathrm{2}}_{OH}\mathrm{-}\mathrm{9/4}V_{OH}\mathrm{+}\mathrm{21/242}\mathrm{=}\mathrm{\circ }\mathrm{\Rightarrow }V_{OH}\mathrm{=}\mathrm{5/62},\mathrm{3/78}$ غیر قابل

آسان خروجی Q برابر چه می‌باشد؟ خانواده ایستای MOSFETها، ترانزیستورهای اثر میدانی MOS، تحلیل مدارهای MOS

1$X_1X_2+X_1X_3+X_2X_3$

2$\overline{\overline{X_2}\overline{X_3}+\overline{X_1}X_2\overline{X_3}}$

3$X_1X_2X_3\left(X_1+X_2\right)\left(X_2+X_3\right)\left(X_1+X_3\right)$

4$\overline{\left(X_1+X_2\right)\left(X_2+X_3\right)\left(X_1+X_3\right)}$

گزینه 1 صحیح است.

در بالا Q یک PMOS وجود دارد که اگر سر گیت آن به زمین متصل شود Q برابر یک می‌شود. ابتدا بررسی میکنیم چه زمانی این گیت صفر می‌شود: (توجه کنید چون ترانزیستورهای پایین Q همگی NMOS می‌باشند در صورت یک بودن ورودی روشن می‌شوند.)

در صورت یک بودن $X_2X_3$: $X_2,X_3$

در صورت یک بودن $X_1,X_3$ و صفر بودن $X_1\overline{X_2}X_3$ :$X_2$

در صورت یک بودن $X_1,X_2$ و صفر بودن $X_1X_2\overline{X_3}$ :$X_3$

در نهایت داریم:

$Q=X_2X_3+X_1\overline{X_2}X_3+X_1X_2\overline{X_3} =X_2X_3+X_1\overline{X_2}X_3+X_2X_3+X_1X_2\overline{X_3} \\ =X_2\left(X_3+X_1\overline{X_3}\right)+X_3\left(X_2+X_1\overline{X_2}\right) \\ =X_2\left(\left(X_3+X_1\right)\left(X_3+\overline{X_3}\right)\right)+X_3\left(\left(X_2+X_1\right)\left(X_2+\overline{X_2}\right)\right) \\ =X_2X_3+X_2X_1+X_1X_3$

 

توجه کنید چون سمت راست مدار قرینه ورودی‌های سمت چپ را دارد نیازی به بررسی صفرها نیست. همچنین در گزینه‌ها، گزینه‌ای مبنی بر وجود HZ یا خروجی غیرقابل‌قبول وجود ندارد.

آسان در شکل زیر خروجی out چه تابعی را پیاده سازی می کند؟ خانواده پویای MOSFETها

1$\overline{ABD\mathrm{'}E\mathrm{+}A\mathrm{'}C\mathrm{'}D\mathrm{'}E\mathrm{+}B\mathrm{'}C\mathrm{'}D\mathrm{'}E\mathrm{+}F}$

2$\overline{\mathrm{(}\overline{ABC}\mathrm{+}C\mathrm{')}D\mathrm{'}E\mathrm{+}F} $

3$\overline{\overline{\overline{\mathrm{(}ABC}\mathrm{+}C\mathrm{')}D\mathrm{'}}E\mathrm{+}F}$

4$\overline{ABCD\mathrm{'}E\mathrm{+}CD\mathrm{'}E\mathrm{+}F}$

گزینه 1 صحیح است.

این مدار در منطق NORA رسم شده است. در این منطق دو طبقه یکی در میان با Nmos و Pmos طراحی می شوند.

خروجی طبقه اول $\mathrm{=}\overline{ABC}$ 

خروجی طبقه دوم $\mathrm{=(}\overline{\overline{ABC}}\mathrm{+}C\mathrm{')}D\mathrm{'=(}ABC\mathrm{+}C\mathrm{')}D\mathrm{'}$

خروجی طبقه دوم $\mathrm{=[(}ABC\mathrm{+}C\mathrm{')}D\mathrm{'].}E\mathrm{+}F\mathrm{\ }\mathrm{\Rightarrow }\mathrm{\ }out\mathrm{=}\overline{\mathrm{(}ABC\mathrm{+}C\mathrm{')}D\mathrm{'}E\mathrm{+}F}\mathrm{\Rightarrow }$

 

اگر این عبارت را پخش کنید با گزینه 4 در یک not اختلاف دارد ولی با ساده سازی به صورت زیر می توانید به گزینه 1 برسید :

$ABC\mathrm{+}C\mathrm{'=}ABC\mathrm{+(}AB\mathrm{+}\overline{AB}\mathrm{)}C\mathrm{'=}ABC\mathrm{+}ABC\mathrm{'+}A\mathrm{'}C\mathrm{'+}B\mathrm{'}C' \\ \ \ \ \ \ \ \ \ \  \mathrm{=}AB\mathrm{+}A\mathrm{'}C\mathrm{'+}B\mathrm{'}C\mathrm{'}\mathrm{\Rightarrow }out\mathrm{=}\overline{\mathrm{(}AB\mathrm{+}A\mathrm{'}C\mathrm{'+}B\mathrm{'}C\mathrm{')}D\mathrm{'}E\mathrm{+}F} \\ \ \ \ \ \ \ \ \ \  \mathrm{=}\overline{ABD\mathrm{'}E\mathrm{+}A\mathrm{'}C\mathrm{'}D\mathrm{'}E\mathrm{+}B\mathrm{'}C\mathrm{'}D\mathrm{'}E\mathrm{+}F}$

دشوار در مدار شکل زیر گره x دچار مشکل چسبیده شدن به صفر شده است. اگر بدانیم که ورودی های مدار فقط در نیمه اول فاز pre charge اجازه تغییر دارند چه مقدار از ورودی ها این خطا را تشخیص می دهد؟ خانواده پویای MOSFETها

1$A+B=1 \ , \ C=1$

2$A+B=1 \ , \ C=0$

3$A=B=0 \ , \ C=1$

4قابل تشخیص نمی باشد.

گزینه 4 صحیح است.

اگر $A+B=1 , C=1$ نباشد که کلا چون شبکه پایین بر هیچ گاه وصل نیست پس مشکلی پیش نمی آید. اما اگر مثلا $A=C=1$ باشد آنگاه چه می شود. اگر $A=C=1$ باشد یعنی این مقدار از زمان نیمه pre charge تا آخر فاز ارزیابی باقی می ماند. در این صورت در نیمه فاز pre charge هردو شبکه بالابر و پایین بر وصل هستند و خروجی یک مقدار نامشخص می گردد ولی در فاز ارزیابی خروجی صفر میشود(چون شبکه بالابر قطع میشود) و مقدار صفر نیز درست است. ممکن است این سوال به ذهنتان برسد که فرض کنیم در نیمه اول $A=C=1$ ، pre charge باشد و بعد از آن مثلا $A=0$ شود در این صورت در نیمه اول pre charge خروجی مقداری نامشخص می گیرد ولی در نیمه بعدی خروجی 1 می شود و تا آخر ارزیابی نیز یک می ماند. توجه کنید که اگر فرض این که ورودی ها فقط در نیمه اول pre charge اجازه دارند تغییر کنند نبود آنگاه خطا با فرض این $C=A=1$ باشد و دقیقا قبل از فاز ارزیابی $A=0$ شود قابل تشخیص بود.

متوسط در مدار رو به رو، برای شارژ خازن ولتاژ $V_A$ را طی سه مرحله (هربار بعد از هر تغییر با فرصت کافی برای شارژ خازن) با پله‌های دو ولتی مساوی از صفر به 6 ولت می‌رسانیم. انرژی کل تلف شده در ترانزیستور M را بیابید. ولتاژ آستانه ترانزیستور را $-1V$ و از اثر بدنه صرف‌نظر کنید.  توان مصرفی

1ژول $6×10^{-9}$

2ژول $18×10^{-9}$

3ژول $36×10^{-9}$

4ترانزیستور PMOS به‌عنوان کلید ایده‌آل عمل می‌کند و تلفی ندارد.

گزینه 1 صحیح است.

مرحله اول شارژ شدن خازن از 0 تا 2 ولت را در نظر بگیرید. در این مرحله ترانزیستور (به عنوان به المان الکتریکی) ولتاژ دو سر آن با گذر جریان و شارژ شدن خازن از 2 تا 0 ولت کاهش می‌یابد و خازن ولتاژ آن از 0 تا 2 ولت افزایش می‌یابد.

در طول این افزایش و کاهش ولتاژ دو المان بارگذری از هر دو یکسان است. شاید در اینجا با تغییر وضعیت ترانزیستور شدت جریان تغییر کند ولی بارگذری در زمان کاهش ولتاژ از ۲ تا ۱ با بارگذری در زمان کاهش ولتاژ از ۱ تا ۰ یکسان است (جریان با شدت کم در زمان بیشتری عبور می‌کند.). انرژی مصرفی المان‌ها از ضرب ولتاژ در جریان و انتگرال آن‌ها در زمان بدست می‌آید. انرژی خازن در آن ذخیره می‌شود و انرژی مصرفی ترانزیستور تلف شده محسوب می‌شود. چون بارگذری یکسان است انرژی تلف شده و ذخیره شده یکسان می‌شوند.

انرژی نهایی خازن برابر است با:

 

$\frac{1}{2}CV^2=P_{Wasted}=\frac{1}{2}\times {10}^{-9}\times 2^2=2\times {10}^{-9}\ J$

 

در مراحل بعدی از دید ترانزیستور وضعیتی مشابه وضعیت مرحله اول داریم. در آن‌ها نیز ولتاژ دو سر ترانزیستور 2 ولت کاهش می‌یابد و جریان گذری از آن‌ هم مانند قبل می‌شود. بنابراین انرژی تلف شده مانند قبل است.

چون ۳ مرحله داشتیم انرژی تلف شده کلی برابر است با:

 

$3×2×10^{-9}=6×10^{-9} J$

مطالب مرتبط

همه مقالات

سرفصل درس مبانی مدارهای الکتریکی و الکترونیکی

بهترین کتاب های مهندسی کامپیوتر

پاسخ تشریحی نظریه زبان ها و ماشین ها کنکور ارشد 1403

سیستم عامل چه وظایفی دارد؟