یکی از گرایشهای علوم کامپیوترعلوم کامپیوتر یا کامپیوتر ساینس چیستدر این صفحه به بررسی و موشکافی رشته علوم کامپیوتر اعم از بررسی بازار کار، گرایشها، دروس و چارت درسی این رشته، میزان درآمد و حقوق فارغ التحصیلان این رشته و ادامه تحصیل در این رشته پرداخته شده است. در مقطع ارشد، گرایش نظریه سیستم ها (System Theory) میباشد، به طور کلی نظریه سیستم ها نقش اساسی در فهمیدن، مدلسازی کردن و مدیریت کردن سیستمهای پیچیده کامپیوتری و نرمافزارهای کاربردی بازی میکند. نظریه سیستم ها یک مجموعه از اصول (Principle) و ابزارهایی را ارائه میدهد که برای دانشمندان کامپیوترکامپیوتر چیست؟ ⚡️ کامپیوتر چیست به زبان سادهاین مقاله عالی توضیح داده که کامپیوتر چیست و چه کاربردی دارد و همه چیز درباره کامپیوتر از جمله فواید کامپیوتر و تعریف کامپیوتر و اجزای آن را بیان کرده است و دانشجویان علوم کامپیوتر بسیار ارزشمند است. در ادامه این مقاله میخواهیم به مفاهیم نظریه سیستم ها در علوم کامپیوتر و بررسی این گرایش در رشته علوم کامپیوتر بپردازیم.
اصول نظریه سیستم ها در علوم کامپیوتر
ابتدا میخواهیم به اصول نظریه سیستم ها بپردازیم. نظریه سیستم ها از یک سری اصول و قواعدی تشکیل شده است که هر دانشمند علوم کامپیوتری نیاز است تا با آنها آشنا باشد. در لیست زیر 4 اصل از اصول اصلی گرایش نظریه سیستم ها را مشاهده میکنید:
- کلینگری (Holism): در علوم کامپیوتر، کلینگری یعنی اینکه به یک سیستم کامپیوتری و یا یک نرمافزار کاربردی بهعنوان یک سیستم یکپارچه نگاه کنیم، نه به تکتک اجزاء تشکیلدهنده آن. این رویکرد مشخص میکند که رفتار و ویژگیهای یک سیستم نتیجه تعاملات و وابستگیهای متقابل بین اجزای آن است. بهعنوانمثال فرض کنید در توسعه نرمافزار، کلینگری، توسعهدهندگان را تشویق میکند که تمامی یا کل یک اپلیکیشن را در نظر بگیرند و نحوه کار ماژولهای آن اپلیکیشن باهم دیگر را بررسی کنند.
- غیرقابلپیشبینی بودن (Emergence): یکی از مفاهیم مهم در نظریه سیستم ها، غیرقابلپیشبینی بودن است. در سیستمهای کامپیوتری پیچیده، ممکن است تکتک اجزا بهدرستی کار کنند؛ اما وقتی با یکدیگر ترکیب میشوند ممکن است رفتارهای غیرمنتظره از خود نشان دهند که با بررسی بخشهای جداگانه غیرقابلپیشبینی هستند. اصل غیرقابلپیشبینی بودن اغلب نتیجه تعامل بین اجزا است و برای درک و بهینهسازی عملکرد سیستم ضروری است؛ بهعنوانمثال برای این اصل میتوان به سیستمهای توزیع شده (Distributed) اشاره کرد. در یک سیستم توزیع شده، دستگاههای شبکه میتوانند به روشهای پیشبینی نشده با یکدیگر تعامل داشته باشند.
- بازخورد (Feedback): فعالان حوزه کامپیوتر بهخوبی میدانند که حلقه بازخورد برای نگهداری و بهینهسازی سیستمهای کامپیوتری ضروری هستند. در علوم کامپیوتر نیز میتوان از مکانیسم بازخورد برای کنترل و انطباق (Adaptation) سیستم استفاده کرد؛ بهعنوان یک نمونه ساده میتوان به مانیتورینگ و تنظیم عملکرد یک وب سرور بر اساس بار ترافیک آن اشاره کرد.
- سلسه مراتب (Hierarchy): بسیاری از سیستمهای کامپیوتر ساختار سلسله مراتبی دارند. مثلا یک سیستم عاملسیستم عامل چیست به زبان ساده، چرا باید از OS استفاده کنیم؟این مقاله عالی به معرفی سیستم عامل (Operating System|OS) به زبان ساده پرداخته، همچنین بررسی کرده که چرا باید از سیستم عامل استفاده کنیم از زیر سیستمها تشکیل شده است و این زیر سیستمها از ماژولهای نرمافزاری مجزا تشکیل شدهاند. درک این سازماندهی سلسله مراتبی برای طراحی و مدیریت سیستمهای نرمافزاری در مقیاس بزرگ یک امر مهم محسوب میشود و دانشجویان و همچنین دانشمندان گرایش نظریه سیستم ها باید درک خوبی از این مفهوم داشته باشند.
درس های گرایش نظریه سیستم ها رشته علوم کامپیوتر
همانند بقیه گرایشهای رشته علوم کامپیوتر، گرایش نظریه سیستم ها رشته علوم کامپیوتر از دودسته دروس الزامی و دروس تخصصی – انتخابی بهوجود آمده است که در جداول زیر میتوانید آنها را مشاهده کنید:
جدول مربوط به دروس الزامی گرایش نظریه سیستم ها علوم کامپیوتر
نام درس | تعداد واحد |
---|---|
داده کاوی محاسباتی (Computational Data Mining) | 3 |
الگوریتم های پیشرفته (Advanced algorithms) | 3 |
طراحی نرمافزار پیشرفته (Advanced Software Engineering) | 3 |
نام درس | تعداد واحد | ساعت | پیشنیاز یا زمان ارائه درس | ||
---|---|---|---|---|---|
نام درس | تعداد واحد | نظری | عملی | جمع | پیشنیاز یا زمان ارائه درس |
طراحی نرمافزار پیشرفته (Advanced Software Engineering) | 3 | 48 | - | 48 | - |
سیستم عامل پیشرفته (Advanced Operating System) | 3 | 48 | - | 48 | - |
پایگاهداده پیشرفته (Advanced Database) | 3 | 48 | - | 48 | - |
سیستمهای بلادرنگ (Real Time Systems) | 3 | 48 | - | 48 | - |
سیستمهای تصمیم یار(Decision Support Systems) | 3 | 48 | - | 48 | - |
کامپایلر پیشرفته (Advanced Compiler) | 3 | 48 | - | 48 | - |
سیستمهای توزیع شده (Distributed Systems) | 3 | 48 | - | 48 | هوش مصنوعی |
شبکههای کامپیوتری پیشرفته (Advanced Computer Networks) | 3 | 48 | - | 48 | - |
بهینهسازی شبکههای پیشرفته (Advanced Network Optimization) | 3 | 48 | - | 48 | - |
مباحث ویژه در نظریه سیستم ها (Special Topics in System Theory) | 3 | 48 | - | 48 | اجازه استاد درس |
توجه داشته باشید که لازم است دانشجو حداقل 6 واحد از درس های ذکر شده در جدول دروس تخصصی-انتخابی را اخذ کند.
کاربردهای نظریه سیستم ها
نظریه سیستم ها که یکی از زیرشاخههای علوم کامپیوتر است، کاربرد وسیعی در مباحث کامپیوتری دارد که در این قسمت میخواهیم چند نمونه از آنها را باهم بررسی کنیم:
- معماری کامپیوتر: در مباحث علوم کامپیوتر، نظریه سیستم ها به طراحی معماری کامپیوتر آموزش جامع معماری کامپیوتر در مهندسی کامپیوتر، معماری کامپیوتر مجموعهای از قوانین و روشهایی است که به چگونگی طراحی، کارکرد، سازماندهی و پیاده سازی (ساخت) سیستمهای کامپیوتری میپردازد، در این صفحه به بررسی و آموزش کامل معماری کامپیوتر پرداخته شده است کمک میکند تا اجزای مختلف یک سیستم کامپیوتری یا یک نرمافزار به درستی با یکدیگر به صورت بهینه کار کنند؛ همچنین به پرفورمنس و کارایی معماری کامپیوتر نیز کمک میکند.
- مهندسی نرم افزار: نظریه سیستم ها در مهندسی کامپیوترمهندسی کامپیوتر چیست؟ معرفی رشته کامپیوتر توسط اساتید شریفاین صفحه به معرفی کامل رشته کامپیوتر، اعم از دروس رشته کامپیوتر، درآمد رشته کامپیوتر، شغل های رشته کامپیوتر، گرایش ها و زیر شاخه های رشته کامپیوتر پرداخته است برای مدل کردن، تحلیل کردن و در نهایت بهینه کردن سیستمهای پیچیده نرمافزاری استفاده میشود. با تشویق کردن توسعه دهندگان به در نظر گرفتن نحوه تعامل اجزای مختلف نرمافزار، به ایجاد یک برنامه Robust و بهینه کمک میکند.
- شبکه: شبکه های کامپیوتریجامعترین آموزش درس شبکه های کامپیوتریدرس شبکه های کامپیوتری یکی از مهمترین و بنیادیترین دروس رشته کامپیوتر است، با توجه به اینکه اینترنت امروزی بزرگترین سیستم مهندسی ساخت دست بشر در تمام طول تاریخ است، آشنایی با شبکههای کامپیوتری برای تمامی علاقهمندان و دانشجویان رشته کامپیوتر الزامی است، در این راستا در این صفحه به معرفی شبکههای کامپیوتری پرداخته شده است، چه بهصورت محلی و چه بهصورت جهانی، سیستمهای پیچیدهای هستند که از ارتباطات بسیار زیادی تشکیل شدهاند. نظریه سیستم ها در مباحث طراحی، آنالیز و مدیریت این شبکهها به کار گرفته میشود تا یک سیستم انتقال داده مطمئن و بهینه ایجاد شود.
- مدیریت پایگاه داده: سیستم های مدیریت پایگاه دادهمدیریت پایگاه داده یا DBA چیستمدیریت پایگاه داده یا DBA چیست؟ این صفحه عالی به معرفی نقش و وظایف مدیر پایگاه داده و بررسی پیش نیازهای تبدیل شدن به مدیر پایگاه داده پرداخته است ای به نظریه سیستم ها برای مدیریت بهینگی دادهها متکی هستند؛ همچنین تامین کردن یکپارچگی (Integrity)، سازگاری (Consistency) و قابل اطمینان (Reliability) بودن دادهها در پایگاه دادهپایگاه داده چیست؟ – انواع، مفاهیم و کاربردهاپایگاه داده چیست؟ این مقاله به بررسی این موضوع و همچنین انواع پایگاه داده، کاربردهای پایگاه داده، محبوب ترین پایگاه های داده و اجزای اصلی پایگاه داده پرداخته های بزرگ و پیچیده بر عهده نظریه سیستم ها است.
- امنیت سایبری: کارشناسان امنیت سایبریامنیت سایبری چیست؟ 0 تا 100 امنیت سایبری [cyber security]این مقاله به بررسی امنیت سایبری (cyber security)، انواع امنیت سایبری، اهمیت امنیت سایبری، یادگیری امنیت سایبری و شغل های امنیت سایبری پرداخته است از نظریه سیستم ها برای درک ماهیت کلنگر سیستمهای کامپیوتری، شناسایی آسیبپذیریها و در نتیجه توسعه اقدامات امنیتی مؤثر برای محافظت در برابر تهدیدها استفاده میکنند.
- هوش مصنوعی و یادگیری ماشین: نظریه سیستم ها در هوش مصنوعیهوش مصنوعی (AI) چیست؟ انواع، کاربردها، مزایا و معایبهوش مصنوعی یا Artificial Intelligence یا به اختصار AI، امروزه کاربردهای بسیاری پیدا کرده و به یکی از داغترین حوزههای بشر تبدیل شده است، اما با این وجود بسیاری از افراد با کاربردهای آن آشنایی کامل ندارند، به همین علت در این صفحه کاربردها، مزایا و معایب AI بطور کامل بررسی شده است و یادگیری ماشینیادگیری ماشین چیست و چرا مهم است؟ - Machine learning (ML)تعریف یادگیری ماشین : ماشین لرنینگ (Machine Learning یا به اختصار ML) باعث میشود که خود ماشینها با آنالیز داده ها امکان یادگیری و پیشرفت داشته باشند نیز برای مدل کردن الگوریتمآموزش طراحی الگوریتم به زبان سادهدرس طراحی الگوریتم یکی از مهمترین و بنیادیترین دروس رشته کامپیوتر است. هدف از این درس، معرفی روشهای مختلف طراحی الگوریتمها برای حل مسائل گوناگون است، در این صفحه به معرفی و آموزش طراحی الگوریتم پرداخته شده است. های پیچیده و شبکه های عصبیشبکه عصبی یا شبکه عصبی مصنوعی (nueral network) چیست؟این مقاله عالی به معرفی شبکه عصبی یا شبکه عصبی مصنوعی (nueral network) پرداخته، همچنین الگوریتم شبکه عصبی، انواع و کاربرد و تاریخچه شبکه های عصبی بررسی شده مورد استفاده واقع میشود. علت آن نیز فهمیدن چگونگی تعامل اجزای مختلف سیستم برای اتخاذ یک تصمیم و یا پیشبینی آن است.
جمعبندی
یکی از گرایشهای رشته علوم کامپیوترعلوم کامپیوتر یا کامپیوتر ساینس چیستدر این صفحه به بررسی و موشکافی رشته علوم کامپیوتر اعم از بررسی بازار کار، گرایشها، دروس و چارت درسی این رشته، میزان درآمد و حقوق فارغ التحصیلان این رشته و ادامه تحصیل در این رشته پرداخته شده است. در مقطع ارشد، گرایش نظریه سیستم ها است. نظریه سیستم ها با رویکردهای کلینگری، غیرقابلپیشبینی بودن، بازخورد و سلسلهمراتبی، به دانشمندان علوم کامپیوتر و مهندسان نرمافزار کمک میکند تا سیستمهای کارآمد و بهینه تولید کنند. نظریه سیستم ها در بسیاری از زمینههای کامپیوتری مورداستفاده واقع میشود. در این مقاله به طور خلاصه به این گرایش پرداخته شد و توضیحات تکمیلی در مورد این گرایش را ذکر کردیم؛ همچنین دروس مختلفی که دانشجویان باید آنها، یا از میان آنها اخذ کنند نیز ضمیمه شده است.
نظریه سیستم ها چیست؟
بهطورکلی نظریه سیستم ها چارچوبی برای درک و تحلیل سیستمهای پیچیده با بررسی اجزاء مختلف و تعاملات و رفتارهای غیرقابلپیشبینی آنها است.
نظریه سیستم ها در چه جاهایی کاربرد دارد؟
نظریه سیستم ها کاربردهای فراوانی دارد؛ بهعنوانمثال در حوزههای معماری کامپیوتر، مهندسی نرمافزار، شبکه، مدیریت پایگاهداده، امنیت سایبری و هوش مصنوعی مورداستفاده قرار میگیرد.