در این مقاله در مورد دکتری هوش مصنوعیهوش مصنوعی (AI) چیست؟ انواع، کاربردها، مزایا و معایب
هوش مصنوعی یا Artificial Intelligence یا به اختصار AI، امروزه کاربردهای بسیاری پیدا کرده و به یکی از داغ‌ترین حوزه‌های بشر تبدیل شده است، اما با این وجود بسیاری از افراد با کاربردهای آن آشنایی کامل ندارند، به همین علت در این صفحه کاربردها، مزایا و معایب AI بطور کامل بررسی شده است ، شرایط پذیرش آن، آینده شغلی، بهترین دانشگاه های دکتری و برخی موضوع‌های دیگر صحبت خواهیم کرد.
دکتری هوش مصنوعی چیست؟
مقطع دکتری مبتنی بر پژوهش و تحقیق است و به‌محض شروع تحصیل در این مقطع یک استاد راهنما برای شما منصوب می‌شود که وی شما را در برنامه‌ی پژوهشی راهنمایی می‌کند. حوزه‌های پژوهشی ممکن است شامل یادگیری ماشینیادگیری ماشین چیست و چرا مهم است؟ - Machine learning (ML)
تعریف یادگیری ماشین : ماشین لرنینگ (Machine Learning یا به اختصار ML) باعث می‌شود که خود ماشین‌ها با آنالیز داده ها امکان یادگیری و پیشرفت داشته باشند، شبکه های عصبیشبکه عصبی یا شبکه عصبی مصنوعی (nueral network) چیست؟
این مقاله عالی به معرفی شبکه عصبی یا شبکه عصبی مصنوعی (nueral network) پرداخته، همچنین الگوریتم شبکه عصبی، انواع و کاربرد و تاریخچه شبکه های عصبی بررسی شده، تشخیص گفتار و پردازش آن باشد.
شرایط و مراحل پذیرش دکتری هوش مصنوعی چیست؟
شرایط لازم برای ورود به برنامه دکتری هوش مصنوعی حداقل مدرک کارشناسی ارشد در علوم کامپیوتر یا یک رشته مرتبط مانند مهندسی کامپیوتر، علوم داده یا آمار است. دانشجویان همچنین به پیشینه قوی در برنامه نویسیبرنامه نویسی کامپیوتر چیست و چطور می توانید یک برنامه نویس موفق شوید؟
در عصر فعلی برنامه‌نویسی یکی از پرطرفدارترین شغل‌های دنیاست، دغدغه‌‌ای افرادی که می‌خواهند در مسیر برنامه‌نویس شدن قدم بردارند این است که نمی‌دانند از کجا باید شروع کنند، در این صفحه هر آن چه برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس حرفه ای نیاز دارید در اختیارتان قرار گرفته است و تجزیه و تحلیل سیستم و تسلط به چندین زبان کامپیوتری نیاز دارند. همچنین ممکن است پیش‌نیازهای دوره در زمینه‌هایی مانند زبان انگلیسی، نوشتن، یادگیری عمیقیادگیری عمیق چیست؟ معرفی کامل یادگیری عمیق به زبان ساده
این مقاله به سوالات رو به رو پاسخ داده : یادگیری عمیق چیست و چگونه کار می‌کند؟ آیا یادگیری عمیق همان شبکه عصبی است؟ تفاوت یادگیری عمیق با یادگیری ماشین چیست؟ و مدل‌سازی شناختی عصبی نیز وجود داشته باشد.
یکی از شرایط خاص ورود به مقطع دکتری داشتن مدرک کارشناسی با شرایط استعداد درخشان است که می‌توان بدون گذراندن مقطع کارشناسی ارشد، مستقیما از لیسانس به دکترا وارد شده و تحصیل نمود. در این مورد دانشجو باید درخواست خود را به همراه معرفی‌نامه اساتید، مدرک احراز استعداد درخشانی و گواهی فراغت از تحصیل به دانشگاه مورد نظر ارسال کند.
در ایران برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری، ضمن داشتن مدرک کارشناسی ارشد باید ابتدا در آزمون دکتری سازمان سنجش ثبت‌نام کرد. ثبت‌نام از طریق سایت سازمان سنجش (sanjesh.org) برای دانشگاه‌های سراسری و آزاد امکان‌پذیر است. پس از شرکت در آزمون (که معمولا اوایل اسفند برگزار می‌شود) و انتخاب رشته و مشاهده‌ی نتایج، در صورت قبولی در دانشگاه مدنظر باید دانشجو مصاحبه‌ای هم داشته باشد. در این مرحله دانشگاه‌ها اطلاعیه‌ای پیرامون زمان، نحوه ثبت نام، مدارک و هزینه مصاحبه دکتری را در سایت خود منتشر می‌کنند تا پذیرفته شدگان انتخاب رشته دکتری از تمامی اطلاعات آگاه شوند.
نرخ پذیرش دکتری هوش مصنوعی: ورود به دوره دکتری هوش مصنوعی چقدر سخت است؟
در عکس بالا ظرفیت برخی از دانشگاه‌های ایران را در مقطع دکتری هوش مصنوعی مشاهده می‌کنید. برای اطلاعات بیشتر در مورد ظرفیت پذیرش دکتری کامپیوتر و آی‌تی به مقاله‌ی زیر رجوع کنید.
به طور کلی ورود به دوره دکترا در هوش مصنوعی می‌تواند سخت باشد. برخی از برنامه‌ها بسیار انتخابی هستند و پذیرش همیشه تنها بر اساس شایستگی نیست. با این حال، پذیرش در برخی از برنامه های دکترا در صورتی که همه شرایط پذیرش را داشته باشید، نسبتا آسان است. در ایران، پذیرش در دوره دکترا فقط با ثبت‌نام کردن تمام می‌شود! شما با حضور در سرجلسه‌ی کنکور و جواب دادن به تعداد بسیار کمی از سوالات می‌توانید در دانشگاه‌های آزاد قبول شوید. ولی همچنان برای قبولی در دانشگاه‌های سراسری و تاپ کشور باید مطالعه و برنامه‌ی صحیح و هوشمندانه داشته باشید. با این حال احتمال قبولی در آزمون دکتری خیلی بالاتر از آزمون‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد می‌باشد.
بهترین دانشگاه های ایران برای تحصیل در مقطع دکتری هوش مصنوعی
دانشگاه‌های متعددی در ایران رشته هوش مصنوعی را ارائه می‌دهند اما اگر بخواهیم بهترین دانشگاه‌های این رشته را از لحاظ شهرت دانشگاه، تعداد اعضای هیئت علمی و تعداد اعضای هیئت علمی بین المللی، تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی (دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری)، میزان استنادات (ارجاعات) به مقالات به ازای هر عضو هیئت علمی (Citations Per Faculty)، تعداد مقالات و … بررسی کنیم، ده دانشگاه برتر ایران در این رشته عبارتند از:
- دانشگاه صنعتی شریف
- دانشگاه تهران
- دانشگاه امیرکبیر
- دانشگاه علم و صنعت
- دانشگاه شهید بهشتی
- دانشگاه تربیت مدرس
- دانشگاه صنعتی اصفهان
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشگاه تبریز
بهترین دانشگاه های دنیا برای تحصیل در مقطع دکتری هوش مصنوعی
به گفته‌ی وب‌سایت edurank.org در زیر لیستی از بهترین دانشگاه‌های جهان که بر اساس عملکرد تحقیقاتی آنها در علوم کامپیوتر رتبه‌بندی شده‌اند آورده شده است. نموداری از 137 میلیون استناد دریافت شده توسط 4.45 میلیون مقاله دانشگاهی ساخته شده توسط 4392 دانشگاه در جهان برای محاسبه رتبه‌بندی نشریات استفاده شد که سپس برای تاریخ انتشار تنظیم و به امتیازات نهایی اضافه شد.
- موسسه تکنولوژی ماساچوست (MIT)
- دانشگاه استنفورد
- دانشگاه کارنگی ملون
- دانشگاه هاروارد
- دانشگاه کالیفرنیا - برکلی
- دانشگاه واشنگتن - سیاتل
- دانشگاه تورنتو
- دانشگاه ایلینوی در اوربانا شامپاین
- دانشگاه کالیفرنیا - لس آنجلس
- دانشگاه میشیگان - آن آربور
آیا می‌توان دکتری هوش مصنوعی را به صورت آنلاین دریافت کرد؟
در خارج از کشور بله، شما می توانید دکترای هوش مصنوعی را به صورت آنلاین دریافت کنید. برخی از دانشگاه‌ها در ایالات متحده برنامه های دکتری هوش مصنوعی آنلاین را ارائه می‌دهند، مانند دانشگاه فناوری کاپیتول. مدت زمان لازم برای تکمیل برنامه هوش مصنوعی آنلاین بسته به موسسه تقریباً با برنامه حضوری برابر است. دانشگاه آزاد واحد الکترونیکی بزرگترین دانشگاه الکترونیکی و مجازی کشور است که موقعیت آموزش غیرحضوری را فراهم کرده است.
رشته‌های تحصیلی دانشگاه واحد الکترونیکی تماما در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه می‌شوند و حتی بیشتر رشته‌ها نیز بدون کنکور هستند. تاکنون مقطع دکتری نه در این دانشگاه و نه در سایر واحدهای دانشگاه آزاد، مجازی نبوده است و طبق اعلام وزارت علوم تحقیقات و فناوری، ارائه دوره مجازی در دانشگاه آزاد اسلامی منحصرا مربوط به مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته‌های نظری است و مجوز برگزاری مقطع دکتری را به صورت مجازی ندارند. ولی احتمال داده می‌شود در سال‌های آتی شاهد مجازی شدن تعدادی از رشته‌های مقطع دکتری نیز باشیم.
طول دوره دکتری چند سال است؟
حدود سه تا پنج سال طول می‌کشد تا دکترای هوشمصنوعی بگیرید، این مدت ممکن است برای افرادی که کارهای تحقیقاتی طولانی یا پیچیده دارند یا برای افرادی که به صورت پاره‌وقت در مقطع دکترا کار می‌کنند، طولانی‌تر باشد. دلیل طولانی‌تر بودن می‌تواند ناشی از الزامات مؤسسه، میزان تحقیق مورد نیاز قبل از ارائه پایان‌نامه، همکاری دانشجو با استاد راهنمای دانشگاهی خود و یا فرمت برنامه، یعنی اینکه آیا این برنامه تمام‌وقت است یا پاره‌وقت، باشد.
آیا دکتری هوش مصنوعی سخت است؟
نه، دکترا در هوش مصنوعی آنقدرها هم سخت نیست. گرفتن دکترا در برنامه‌های مرتبط با کامپیوتر واقعا می‌تواند دشوار باشد، اما در مقایسه با سایر رشته‌های تحصیلی نظری در علوم کامپیوتر، دکترا در هوش مصنوعی نسبتا ساده‌تر است. برنامه‌های دکترا بسیار پژوهشی هستند. آنچه دکترای هوش مصنوعی را آسان‌تر می‌کند این است که بیشتر بر ارزیابی تجربی تاکید می‌شود تا عملکرد. یعنی باید ثابت کنید که روش شما به طور شهودی منطقی است، نه اینکه واقعا کار می‌کند. برای دکترای هوش مصنوعی خود، حتی می‌توانید نحوه عملکرد یک روش از قبل ایجاد شده را در یک حوزه جدید نشان دهید.
چگونه می‌توان برای دکتری فاند گرفت؟
برخی از گزینه‌های بودجه دکتری موجود برای دانشجویان شامل دستیاری پژوهشی است که در آن دانشجویان دکترا به یکی از اعضای هیئت علمی در تحقیقات خود کمک می‌کنند، آنها همچنین می‌توانند در دوره‌های دستیاری آموزشی شرکت کنند، جایی که به یک استاد در زمینه‌های مختلف مرتبط با دانشگاه کمک می‌کنند و به جای دریافت هزینه برای کار خود، شهریه جزئی یا کامل یا کمک هزینه دریافت می‌کنند. دانشجویان مقطع دکتری بیشتر به دریافت یکی از بورسیه‌های دستیار پژوهشی (Research Assistantship) یا دستیار آموزشی (Teaching Assistantship) روی می‌آورند. در موقعیت شغلی دستیار پژوهشی، دانشجویان به‌واسطه‌ی انجام امور پژوهشی حقوق می‌گیرند. در این حالت کاری که فرد انجام میدهد، حضور در آزمایشگاه‌ها، شرکت در کنفرانس‌ها، نوشتن مقالات یا کمک در ویرایش کتاب و مقالات استاد راهنما و … است. برای دریافت این نوع فاند، نیاز است تا به طور مستقیم با استاد منتخب ارتباط برقرار کنید. دستیار آموزشی کسی است که به امور کمک آموزشی مثل برگزاری کلاس حل تمرین، تصحیح اوراق امتحانی و … می‌پردازد. برای به‌دست آوردن این نوع فاند نمره مهارت Speaking شما باید در تافل بالای ۲۵ و در آیلتس بالای ۷ باشد.
تفاوت بین مدرک کارشناسی ارشد هوش مصنوعی و دکترا چیست؟
یک تفاوت بین مدرک کارشناسی ارشد هوش مصنوعی و دکترا در این است که برنامه‌ی کارشناسی ارشد عمدتا کار کلاسی و انجام پروژه است با مقدار کمی کار فشرده پژوهشی و تحقیقاتی ولی دکترا در هوش مصنوعی عمدتا شامل کار تحقیقاتی فشرده با هدف یافتن پاسخ و راه‌حل برای سؤالات و مشکلات موجود است. گرفتن دکترا سخت‌تر از فوق‌لیسانس است. در زمینه هوش مصنوعی، دانشجویان کارشناسی ارشد بر چندین حوزه یادگیری مانند ساختن سیستم‌های چندعاملی، سیستم‌های اقتصادی یا عامل‌های مصنوعی تمرکز خواهند کرد. دانشجویان دکترا بیشتر بر حل یک موضوع خاص متمرکز خواهند شد که نیاز به تمرکز شدید و مهارت‌های تفکر انتقادی و حل مسئله قوی دارند و پیشرفت‌هایی در این زمینه ایجاد می‌کنند.
آینده شغلی مدرک دکتری هوش مصنوعی در ایران و خارج
در چشم‌انداز شغلی برای دارندگان مدرک کارشناسی ارشد هوش مصنوعی و دارندگان دکتری هوش مصنوعی تفاوت وجود دارد. افرادی که دارای مدرک دکترا در هوش مصنوعی هستند، به‌طورکلی فرصتهای شغلی بیشتری دارند و می‌توانند انتظار حقوق بالاتری نسبت به افرادی که دارای مدرک کارشناسی ارشد در هوش مصنوعی هستند، داشته باشند. برخی از نمونه‌های مشاغل در هوش مصنوعی که نیاز به مدرک دکترا دارند عبارتند از: مهندس و معمار داده‌های بزرگ، دانشمند پژوهش، مهندس پردازش زبان طبیعی، معمار نرمافزار، مهندس ارشد نرمافزار، و مهندس یادگیری ماشین. شغل‌هایی که به مدرک کارشناسی ارشد نیاز دارند عبارتند از: دانشمند تحقیقات کامپیوتر و اطلاعات، تحلیلگر داده و توسعه دهنده هوش مصنوعی.
چرا دکتری بگیریم؟ آیا دکتری ارزشش را دارد؟
دکترا در هوش مصنوعی واقعا ارزشمند است. انتظار می‌رود که انقلاب علمی بعدی توسط هوش مصنوعی و فناوری شناختی جرقه بزند. در دنیایی غنی از داده، توسعه‌ی فناوری هوش مصنوعی که می‌تواند بر اساس رفتار انسان نتیجه‌گیری کند و بیاموزد، پتانسیل تغییر آینده و ارائه فرصتهای صنعتی، اجتماعی و علمی بی حد و حصر را دارد. از آنجایی که جهان بیشتر به فناوری‌های پیشرفته و ماشینهای هوشمند وابسته می‌شود، تقاضا برای دکترا در هوش مصنوعی افزایش می‌یابد. دکترا در هوش مصنوعی به شما تخصص در این زمینه میدهد و شما را برای مشاغل پرتقاضا واجد شرایط می‌کند.
جمع‌بندی
تصمیم برای تحصیل در مقطع دکتری، تصمیم مهم و سرنوشت‌سازی است. شاید بررسی مزایا و معایب، آینده شغلی، بهترین دانشگاه‌ها و ... بتواند دید بهتری از تحصیل در مقطع دکتری به شما بدهد و شما را در این تصمیم‌گیری یاری کند. از طرفی باتوجه به این که هوش مصنوعی یکی از فناوری‌های روبه‌رشد حوزه تکنولوژی است، تحصیل در مقطع دکتری رشته هوش مصنوعی می‌تواند فرصتهای بی‌نظیری را برای شما ایجاد کند، لذا ما در این مقاله به برسی جوانب مختلف تحصیل در مقطع دکتری هوش مصنوعی پرداختیم.
مدرک دکتری به چه درد من میخورد؟
دکترا در هوش مصنوعی فرصتهای شغلی پردرآمدی مانند مهندس رباتیک، مهندس نرمافزار ارشد و کارشناس یادگیری ماشین را ارائه میدهد. شما همچنین واجد شرایط تدریس در یک موسسه آموزش عالی خواهید بود.
دکتری هوشمصنوعی چقدر سود بخشی دارد؟
از آنجایی که هوش مصنوعی هنوز یک زمینه نسبتاً جدید است، دشوار است که دقیقاً بدانیم بخش هوش مصنوعی چقدر سودآور است. بر اساس گزارش پارلمان اروپا، ارزش هوش مصنوعی برای اقتصاد جهانی تا سال 2030 به 13 تریلیون دلار خواهد رسید. وابستگی روزافزون جهان به نوآوریهای تکنولوژیکی و ماشینهای هوشمند نشان میدهد که رشد بیشتری در این زمینه در پیش است.
میانگین درآمد مدرک دکتر چقدر است؟
به گفته PayScale، شخصی که دارای مدرک دکترا در زمینه هوش مصنوعی است، سالانه حدود 115000 دلار درآمد دارد.
