تفاوات ها و شباهت های هوش مصنوعی در مهندسی کامپیوتر و علوم کامپیوتر

هوش مصنوعی (AI) رشته‌ای از علوم و است که بر ایجاد ماشین‌هایی با قابلیت رفتار هوشمند مانند حل مسئله، تصمیم‌گیری و سازگاری، تمرکز دارد. درحالی‌که گرایش هوش مصنوعیهر آنچه در مورد رشته هوش مصنوعی باید بدانیدبا توجه به اهمیت رشته هوش مصنوعی در کشور و جهان در سال های اخیر، در این صفحه رشته و حوزه هایی که در رشته هوش مصنوعی وجود دارد، بطور کامل بررسی شده است هم در رشته علوم کامپیوترعلوم کامپیوتر یا کامپیوتر ساینس چیستدر این صفحه به بررسی و موشکافی رشته علوم کامپیوتر اعم از بررسی بازار کار، گرایش‌ها، دروس و چارت درسی این رشته، میزان درآمد و حقوق فارغ التحصیلان این رشته و ادامه تحصیل در این رشته پرداخته‌ شده است. و هم در مهندسی کامپیوترمهندسی کامپیوتر چیست؟ معرفی رشته کامپیوتر توسط اساتید شریفاین صفحه به معرفی کامل رشته کامپیوتر، اعم از دروس رشته کامپیوتر، درآمد رشته کامپیوتر، شغل های رشته کامپیوتر، گرایش ها و زیر شاخه های رشته کامپیوتر پرداخته است وجود دارد، برخی از تفاوت‌های مهم بین این دو رشته، آنها را به رشته‌های تحصیلی مجزا تبدیل می‌کند. در این مقاله به معرفی و بررسی شباهت ها و تفاوت های هوش مصنوعی در گرایش مهندسی کامپیوتر و علوم کامپیوتر می‌پردازیم.

گرایش هوش مصنوعی در مهندسی کامپیوتر

گرایش هوش مصنوعی مهندسی کامپیوتر یک دوره ۲ساله است و در طی این 2 سال باید 29 یا 32 واحد(بسته به اینکه آموزش محور یا پژوهش محور باشید) بگذرانید. دروس این گرایش در شامل موارد است:

دروس جبرانی

درصورتی‌که دانشجویان دروس جبرانی را در مقطع کارشناسی پاس نکرده باشند یا با نمره زیر 12 پاس کرده باشند باید با نظر گروه آموزشی مجددا این دروس را بردارند. دروس جبرانی دانشگاه‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد. برای مثال دروس جبرانی دانشگاه صنعتی شریف دروس زیر است:

• جبر خطی (Linear Algebra)
• آمار و احتمال مهندسی (Engineering Probability and Statistics)
• طراحی الگوریتمآموزش طراحی الگوریتم به زبان سادهدرس طراحی الگوریتم‌ یکی از مهم‌ترین و بنیادیترین دروس‌ رشته کامپیوتر است. هدف از این درس، معرفی روش‌های مختلف طراحی الگوریتم‌ها برای حل مسائل گوناگون است، در این صفحه به معرفی و آموزش طراحی الگوریتم پرداخته شده است. (Design of Algorithms)
• هوش مصنوعیهوش مصنوعی (AI) چیست؟ انواع، کاربردها، مزایا و معایبهوش مصنوعی یا Artificial Intelligence یا به اختصار AI، امروزه کاربردهای بسیاری پیدا کرده و به یکی از داغ‌ترین حوزه‌های بشر تبدیل شده است، اما با این وجود بسیاری از افراد با کاربردهای آن آشنایی کامل ندارند، به همین علت در این صفحه کاربردها، مزایا و معایب AI بطور کامل بررسی شده است (Artificial Intelligence)
• سیگنال‌ها و سیستم‌ها (Signals and systems)

دروس اصلی

دروس اصلی گرایش هوش مصنوعی شاملی موارد زیر است که دانشجویان از بین این دروس باید 4 درس را بردارند:

• برنامه‌ریزی در هوش مصنوعی (Planning in Artificial Intelligence)
• هوش مصنوعی پیشرفته (Advanced Artificial Intelligence)
• پردازش تصویرپردازش تصویر دیجیتال چیست؟ چه انواعی دارد؟ چه مراحلی را شامل می‌شود؟ پردازش تصویر یکی از فیلدهای پرطرفدار مرتبط با گرافیک کامپیوتر، بینایی کامپیوتر، هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، و الگوریتم‌ها و محاسبات است که ارتباط تنگاتنگی میان تمام آنهاست. در نتیجه در این صفحه علاوه بر معرفی این فیلد، نقشه راهی نیز برای علاقه‌مندان این حوزه ارائه کرده‌ایم. (Image Processing)
• پردازش علائم دیجیتال (Digital Signal Processing)
• پردازش گفتار (Speech Processing)
• پردازش زبان‌های طبیعی (Natural Language Processing)
• فرایندهای تصادفی (Stochastic Processes)
• بهینه‌سازی محدب (Convex Optimization)
• یادگیری ژرف (Deep Learning)
• یادگیری ماشینیادگیری ماشین چیست و چرا مهم است؟ - Machine learning (ML)تعریف یادگیری ماشین : ماشین لرنینگ (Machine Learning یا به اختصار ML) باعث می‌شود که خود ماشین‌ها با آنالیز داده ها امکان یادگیری و پیشرفت داشته باشند (Machine Learning)

دروس اختیاری

دروس اختیاری گرایش هوش مصنوعی شاملی موارد زیر است:

• نظریه اطلاعات و کدینگ (Information Theory and Coding)
• یادگیری ماشین آماری (Statistical Machine Learning)
• نظریه یادگیری ماشین (Machine Learning Theory)
• مدل‌های گرافی احتمالی (Probabilistic Graphical Models)
• یادگیری تقویتی (Reinforcement Learning)
• یادگیری ماشین پیشرفته (Advanced Machine Learning)
• مباحث پیشرفته در یادگیری ژرف (Advanced Topics in Deep Learning)
• نظریه الگوریتمی بازی‌ها (Algorithmic Game Theory)
• هوش محاسباتی (Computational Intelligence)
• هوش مصنوعی توزیع‌شده (Distributed Artificial Intelligence)
• شبکه‌های پویای پیچیده (Complex Dynamical Networks)
• پردازش پیشرفته علائم دیجیتال (Advanced Digital Signal Processing)
• پردازش ویدئوی دیجیتال (Digital Video Processing)
• بازشناسی گفتار (Speech Recognition)
• بینایی ماشین (Machine Vision)
• بینایی پیشرفته سه‌بعدی کامپیوتری (Advanced 3D Computer Vision)
• فناوری روباتیک (Robotics Technology)
• مفاهیم پیشرفته هوش مصنوعی (Advanced Topics in Artificial Intelligence)
• یک درس از گرایش‌های دیگر دانشکده یا دانشکده‌های دیگر با تصویب استاد راهنما و مدیرگروه

پایان نامه و سمینار کارشناسی ارشد

دانشجویان گرایش هوش مصنوعی مهندسی کامپیوتر 2 واحد سمینار و 6 واحد پروژه پاس می‌کنند.

گرایش هوش مصنوعی در علوم کامپیوتر

هوش مصنوعی در رشته علوم کامپیوتر با عنوان " گرايش محاسبات نرم و هوش مصنوعي" ارائه می‌شود. دروس این گرایش شامل موارد زیر می‌شود:

دروس الزامی

دروس الزامی دروسی هستند که اخذ آنها برای دانشجویان اجباری است. این دروس شامل موارد زیر است:

• داده کاویداده‌ کاوی چیست؟ بررسی 0 تا 100 دیتا ماینینگ (data mining)این مقاله عالی بررسی کرده که داده کاوی یا دیتا ماینینگ (data mining) چیست و چه کاربردی دارد، سپس انواع روش های داده کاوی و مزایای دیتا ماینینگ را بررسی کرده محاسباتي (Computational Data Mining)
• الگوریتم‌های پيشرفته (Advanced algorithms)
• هوش مصنوعی پيشرفته (Advanced AI)

دروس تخصصی

دانشجویان موظف هستند که از بین دروس تخصصی حداقل 6 واحد را پاس کنند. این دروس شامل موارد زیر است:

• محاسبات نرم (Soft Computing)
• هوش مصنوعي پيشرفته (Advanced AI)
• سیستم‌های خبره (Expert Systems)
• يادگيری ماشين (Machine Learning)
• پردازش زبان‌های طبيعي (Natural Languages Processing)
• يادگيری ماشين آماری (Statistical Machine Learning)
• سیستم‌های ديناميکي گسسته (Discrete Dynamical Systems)
• الگوریتم‌های هوشمند (Intelligent Algorithms)
• سیستم‌های چند عامل (Multiagent Systems)
• يادگيری ژرف (Deep Learning)
• داده‌کاوی (Data Mining)
• بهینه‌سازی شبکه پيشرفته (Advanced Network Optimization)
• مباحث ويژه در هوش مصنوعي (Special Topics in AI)
• مباحث ويژه در محاسبات نرم (Special Topics in Soft Computing)

شباهت ها و تفاوت های این دو گرایش

با بررسی دروس موجود می‌توان موجه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی بین این دو رشته شد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.

شباهت ها

شباهت این دو رشته این است که هر دو مباحث اساسی در هوش مصنوعی را پوشش می‌دهند. درس‌هایی مثل یادگیری ماشینیادگیری ماشین چیست و چرا مهم است؟ - Machine learning (ML)تعریف یادگیری ماشین : ماشین لرنینگ (Machine Learning یا به اختصار ML) باعث می‌شود که خود ماشین‌ها با آنالیز داده ها امکان یادگیری و پیشرفت داشته باشند، این مقاله فوق العاده یادگیری ماشین را بصورت کامل بررسی کرده است، یادگیری عمیقیادگیری عمیق چیست؟ معرفی کامل یادگیری عمیق به زبان سادهاین مقاله به سوالات رو به رو پاسخ داده : یادگیری عمیق چیست و چگونه کار می‌کند؟ آیا یادگیری عمیق همان شبکه عصبی است؟ تفاوت یادگیری عمیق با یادگیری ماشین چیست؟ و پردازش زبان طبیعی بین این دو گرایش مشترک هستند و دانشجویان فارغ‌التحصیل هر دو رشته می‌توانند در زمینه‌های هوش مصنوعی مشغول شوند.

تفاوت ها

این دو گرایش علی‌رغم اسم مشترکشان تفاوت‌هایی نیز دارند. تفاوت اصلی این دو گرایش نحوه برخورد آنها با مفهوم هوش مصنوعی است، به‌گونه‌ای که گرایش هوش مصنوعی علوم کامپیوتر بیشتر به ریاضیات و طراحی الگوریتم‌ها و بهینه سازیالگوریتم های بهینه سازی از سیر تا پیازالگوریتم های بهینه سازی چیست؟ این صفحه عالی توضیح داده که الگوریتم های بهینه سازی چگونه کار می کنند و مهم‌ترین الگوریتم های بهینه سازی را معرفی کرده آنها می‌پردازد درحالی‌که گرایش هوش مصنوعی رشته مهندسی کامپیوتر بیشتر روی کاربردها و پیاده‌سازی الگوریتم‌های هوش مصنوعی تمرکز می‌کند.

جمع‌بندی

با وجود این‌که هر دو رشته علوم کامپیوتر و مهندسی کامپیوتر دارای گرایش هوش مصنوعی هستند، تأکید و دامنه هوش مصنوعی در هر زمینه متفاوت است. علوم کامپیوتر بر توسعه الگوریتم‌ها و مدل‌های یادگیری ماشین تمرکز دارد، درحالی‌که مهندسی کامپیوتر بر روی اعمال این الگوریتم‌ها و مدل‌ها در سیستم‌های عملیاتی تمرکز دارد؛ در نتیجه، کاربردها و نتایج هوش مصنوعی در هر زمینه ممکن است متفاوت باشد؛ بااین‌حال، هر دو حوزه برای پیش‌بردن مرزهای آنچه با هوش مصنوعی ممکن است، ضروری هستند. در این مقاله به بررسی و مقایسه گرایش هوش مصنوعی در دو رشته مهندسی کامپیوتر و علوم کامپیوتر پرداختیم و دروس هرکدام از این دو رشته را بیان کردیم؛ همین‌طور به بررسی تفاوت‌ها و شباهت‌های بین این دو رشته پرداختیم.

مطالب مرتبط

همه مقالات

بازار کار رشته کامپیوتر

درآمد رشته مهندسی کامپیوتر در خارج

چگونه بفهمیم به رشته کامپیوتر علاقه داریم؟

مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی بیرجند