هوش مصنوعیهوش مصنوعی (AI) چیست؟ انواع، کاربردها، مزایا و معایب
هوش مصنوعی یا Artificial Intelligence یا به اختصار AI، امروزه کاربردهای بسیاری پیدا کرده و به یکی از داغ‌ترین حوزه‌های بشر تبدیل شده است، اما با این وجود بسیاری از افراد با کاربردهای آن آشنایی کامل ندارند، به همین علت در این صفحه کاربردها، مزایا و معایب AI بطور کامل بررسی شده است یکی از گرایش‌های ارشد و دکتری است که در بسیاری از دانشگاه‌های ایران ارائه می‌شود. در ادامه فهرستی از دانشگاه‌های دارای این گرایش را به تفکیک ارشد و دکتری آورده‌ایم.
دانشگاه های دارای کارشناسی ارشد هوش مصنوعی
در ادامه باتوجه‌به دفترچه انتخاب رشته سال 1402 فهرستی از دانشگاه های دارای ارشد هوش مصنوعی آورده شده است.
| دانشگاه‌های دولتی دارای علوم کامپیوتر گرایش محاسبات نرم و هوش مصنوعی | ||||
|---|---|---|---|---|
| دانشگاه | روزانه | نوبت دوم | پردیس خودگردان | مجازی آموزش‌محور |
| دانشگاه اصفهان | * | * | - | - |
| دانشگاه تبریز | * | * | * | - |
| دانشگاه تهران | * | * | - | - |
| دانشگاه دامغان | * | - | - | - |
| دانشگاه سمنان | * | - | - | - |
| دانشگاه سیستان و بلوچستان - زاهدان | * | - | - | - |
| دانشگاه شاهد - تهران | * | * | - | - |
| دانشگاه شهید باهنر کرمان | * | - | - | - |
| دانشگاه صنعتی امیرکبیر - تهران | * | - | * | - |
| دانشگاه علامه طباطبایی - تهران | * | * | - | - |
| دانشگاه ولی‌عصر (عج)-رفسنجان | * | - | - | - |
| دانشگاه یزد | * | * | - | - |
| دانشگاه غیرانتفاعی دارای علوم کامپیوتر گرایش محاسبات نرم و هوش مصنوعی |
|---|
| مؤسسه غیرانتفاعی سلمان - مشهد |
| دانشگاه‌های دولتی دارای مهندسی کامپیوتر گرایش هوش مصنوعی و رباتیک | ||||
|---|---|---|---|---|
| دانشگاه | روزانه | نوبت دوم | پردیس خودگردان | مجازی آموزش‌محور |
| دانشگاه اراک | * | * | - | - |
| دانشگاه اصفهان | * | * | - | - |
| دانشگاه الزهرا (س)-تهران | * | * | - | - |
| دانشگاه ایلام | * | - | - | - |
| دانشگاه بوعلی سینا - همدان | * | * | - | - |
| دانشگاه تبریز | * | * | * | - |
| دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان | * | - | - | - |
| دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی -تهران | * | * | - | - |
| دانشگاه تربیت‌مدرس | * | - | * | - |
| دانشگاه تهران | * | * | - | - |
| دانشگاه تهران (محل تحصیل پردیس فارابی قم) | * | * | - | - |
| دانشگاه جامع امام حسین (ع)-تهران | * | - | - | - |
| دانشگاه جامع انقلاب اسلامی - تهران | * | - | - | - |
| دانشگاه خلیج‌فارس - بوشهر | * | - | - | - |
| دانشگاه خوارزمی - تهران (محل تحصیل کرج) | * | * | - | - |
| دانشگاه رازی کرمانشاه | * | - | - | - |
| دانشگاه سمنان | * | * | - | * |
| دانشگاه شهرکرد | * | - | - | - |
| دانشگاه شهید باهنر کرمان | * | * | - | - |
| دانشگاه شهید بهشتی - تهران | * | - | * | - |
| دانشگاه شهید چمران اهواز | * | - | - | - |
| دانشگاه شهید مدنی آذربایجان - تبریز | * | * | - | - |
| دانشگاه شیراز | * | - | * | - |
| دانشگاه صنعتی اصفهان | * | * | - | * |
| دانشگاه صنعتی امیرکبیر-تهران | * | - | - | - |
| دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی-تهران | * | * | - | -* |
| دانشگاه صنعتی سیرجان | * | * | - | - |
| دانشگاه صنعتی شاهرود | * | * | - | * |
| دانشگاه صنعتی شریف - تهران | * | - | - | - |
| دانشگاه کرمانشاه | * | - | - | - |
| دانشگاه مالک‌اشتر | * | * | - | - |
| دانشگاه نوشیروانی بابل | * | * | - | - |
| دانشگاه همدان | * | * | - | - |
| دانشگاه علم و صنعت ایران - تهران | * | - | - | - |
| دانشگاه علم و فناوری مازندران - بهشهر | * | * | - | - |
| دانشگاه فردوسی مشهد | * | * | - | * |
| دانشگاه قم | * | - | - | - |
| دانشگاه کاشان | * | * | - | - |
| دانشگاه کردستان - سنندج | * | * | - | - |
| دانشگاه مازندران - بابلسر | * | * | - | - |
| دانشگاه میبد | * | - | - | - |
| دانشگاه هرمزگان - بندرعباس | * | * | * | - |
| دانشگاه یزد | * | * | - | - |
| دانشگاه دارای مهندسی کامپیوتر گرایش قرآن‌کاوی رایانشی (روزانه و پردیس) |
|---|
| دانشگاه شهید بهشتی - تهران |
| دانشگاه‌های غیرانتفاعی و پیام‌نور دارای مهندسی کامپیوتر گرایش هوش مصنوعی و رباتیک | |
|---|---|
| دوره تحصیلی | دانشگاه |
| پیام‌نور | دانشگاه پیام‌نور استان اصفهان - مرکز نجف‌آباد |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی ایوانکی |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی خاتم - تهران |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی خیام - مشهد |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی سجاد - مشهد |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی شمال - آمل |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی شهاب دانش - قم |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی شهید اشرفی اصفهانی - اصفهان |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی علوم و فنون مازندران - بابل |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی آپادانا - شیراز |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی ابرار (ویژه خواهران)-تهران |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی اشراق - بجنورد |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی بهمنیار - کرمان |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی پاسارگاد - شیراز |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی جاوید پویا دانش - جیرفت |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی سلمان - مشهد |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی شاندیز - مشهد |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی شرق گلستان - گنبدکاووس |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی شفق - تنکابن |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی عقیق - شاهین‌شهر |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی علامه جعفری - رفسنجان |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی علامه طبرسی - قائم‌شهر |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی علوم و فناوری آریان - امیرکلا بابل |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی معراج علم - سلماس |
| غیرانتفاعی | دانشگاه غیرانتفاعی نبی اکرم - تبریز |
| مجازی غیرانتفاعی آموزش‌محور | دانشگاه غیرانتفاعی امام رضا (ع)-مشهد |
دانشگاه های دارای دکتری هوش مصنوعی
در ادامه باتوجه‌به دفترچه انتخاب رشته سال 1402 فهرستی از دانشگاه های دارای دکتری هوش مصنوعی آورده شده است. در دو جدول زیر دو رشته علوم کامپیوترعلوم کامپیوتر یا کامپیوتر ساینس چیست
در این صفحه به بررسی و موشکافی رشته علوم کامپیوتر اعم از بررسی بازار کار، گرایش‌ها، دروس و چارت درسی این رشته، میزان درآمد و حقوق فارغ التحصیلان این رشته و ادامه تحصیل در این رشته پرداخته شده است. و مهندسی پزشکی که در مقطع دکتری گرایش هوش مصنوعی را دارند آورده شده‌است.
| علوم کامپیوتر | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| دانشگاه | رشته تحصیلی | گرایش | روزانه | نوبت دوم | پردیس خودگردان |
| دانشگاه تهران | علوم کامپیوتر | محاسبات نرم و هوش مصنوعی | محل تحصیل پردیس علوم * | محل تحصیل پردیس علوم * | محل تحصیل پردیس خودگردان کیش * |
| دانشگاه شهید باهنر کرمان | علوم کامپیوتر | محاسبات نرم و هوش مصنوعی | * | - | * |
| دانشگاه شهید بهشتی - تهران | علوم کامپیوتر | محاسبات نرم و هوش مصنوعی | * | * | - |
| دانشگاه صنعتی امیرکبیر - تهران | علوم کامپیوتر | محاسبات نرم و هوش مصنوعی | * | - | - |
| دانشگاه یزد | علوم کامپیوتر | محاسبات نرم و هوش مصنوعی | * | * | - |
| مهندسی پزشکی - بیوالکتریک | ||||
|---|---|---|---|---|
| دانشگاه | رشته تحصیلی | گرایش | روزانه | نوبت دوم |
| دانشگاه تبریز | علوم‌شناختی - علوم اعصاب شناختی | رایانش و هوش مصنوعی | * | * |
| پژوهشگاه دانش‌های بنیادی | علوم‌شناختی - علوم اعصاب شناختی | رایانش و هوش مصنوعی | * | - |
در دو تصویر زیر رشته مهندسی کامپیوتر گرایش هوش مصنوعی در مقطع دکتری آورده شده است.
بهترین دانشگاه برای رشته هوش مصنوعی
باتوجه‌به استادان، هیئت‌علمی و سطح دانشگاه بهترین دانشگاه‌های ایران برای تحصیل این رشته به‌صورت زیر خواهد بود.
- دانشگاه شریف
- دانشگاه امیرکبیر
- دانشگاه تهران
- دانشگاه علم و صنعت
- دانشگاه شهید بهشتی
- دانشگاه خواجه‌نصیر
- دانشگاه صنعتی اصفهان
- دانشگاه شیراز
- دانشگاه فردوسی مشهد
- دانشگاه اصفهان
دانشگاه آزاد برای رشته هوش مصنوعی
باتوجه‌به دفترچه‌های انتخاب رشته کارشناسی ارشد و دکتری سال 1402 هیچکدام از دانشگاه‌های آزاد گرایش هوش مصنوعی را ارائه نکرده بودند. با این حال سایت دانشگاه آزاد مراکز دارای هوش مصنوعی را معرفی کرده‌است که می‌توانید در لینک زیر مشاهده کنید:
چگونه وارد رشته هوش مصنوعی شویم
ازآنجایی‌که هوش مصنوعی یکی از گرایش‌های مقطع ارشد و دکتری است، باید دید با تحصیل چه رشته‌ای در دوره کارشناسی می‌توان در آینده به تحصیل هوش مصنوعی در دوره ارشد مشغول شد. همان‌طور که پیش‌تر ملاحظه نمودید متداول‌ترین رشته‌های تحصیلی برای این منظور در دوره کارشناسی رشته‌های علوم و مهندسی کامپیوتر هستند. در ادامه به بررسی دروس و رتبه لازم برای کنکور ارشد و دکتری هوش مصنوعی و پیش‌نیازهای ورود به این رشته صحبت خواهیم کرد.
دروس لازم برای کنکور هوش مصنوعی
در حال حاضر دروس لازم برای کنکور کارشناسی ارشد همه گرایش‌های رشته مهندسی کامپیوترمهندسی کامپیوتر چیست؟ معرفی رشته کامپیوتر توسط اساتید شریف
این صفحه به معرفی کامل رشته کامپیوتر، اعم از دروس رشته کامپیوتر، درآمد رشته کامپیوتر، شغل های رشته کامپیوتر، گرایش ها و زیر شاخه های رشته کامپیوتر پرداخته است یکسان است و فقط ضرایب آن‌ها اندکی متفاوت است. در تصویر زیر می‌توانید دروس لازم برای کنکور ارشد مهندسی کامپیوتر در همه گرایش‌ها به همراه ضرایب آن‌ها را مشاهده کنید.
در تصویر زیر می‌توانید دروس لازم برای کنکور دکتری هوش مصنوعی را مشاهده کنید.
از چه رشته‌ای می‌توان وارد رشته هوش مصنوعی شد
برای اینکه بتوانید به تحصیل گرایش هوش مصنوعی در مقطع کارشناسی ارشد بپردازید ابتدا باید در مقطع کارشناسی یکی از رشته‌های مرتبط با کامپیوتر را تحصیل‌کرده باشید. برای این منظور هم ابتدا باید در کنکور ریاضی شرکت کنید. البته لازم به ذکر است که با داشتن مدرک لیسانس از هر رشته‌ای می‌توان کنکور هر رشته دیگری را شرکت کرد. فقط باید دروس لازم برای کنکور هوش مصنوعی را بخوانید. همچنین بعد از قبولی در رشته هوش مصنوعی باتوجه‌به تشخیص مسئول گروه آموزشی باید دروس پیش‌نیاز رشته هوش مصنوعی را که قبلاً نگذرانده‌اید به‌عنوان دروس جبرانی اخذ نمایید. هزینه دروس جبرانی به عهده دانشجو است.
رتبه قبولی در رشته هوش مصنوعی
باتوجه‌به دانشگاه موردنظر شما برای تحصیل در این رشته، رتبه موردنیاز می‌تواند متغیر باشد. نکته دارای اهمیت این است که سخت یا آسان بودن قبولی در یک‌رشته و گرایش نه‌تنها به ظرفیت پذیرش در آن گرایش، بلکه به میزان رقابت و تقاضای دانشجویان برای تحصیل در آن گرایش نیز بستگی دارد؛ بنابراین قبولی در این گرایش با وجود ظرفیت بالا سخت‌تر از گرایش‌های دیگر رشته کامپیوتر است و نیاز به رتبه بهتری نسبت به بقیه گرایش‌ها دارد.
رشته هوش مصنوعی بدون کنکور
صرف‌نظر از گرایش هوش مصنوعی، هر گرایشی از رشته کامپیوتر را می‌توان با شرایطی بدون کنکور تحصیل کرد. مهم‌‌ترین شرط برای بسیاری از دانشگاه‌ها، داشتن معدل بالا است. به‌عنوان‌مثال اگر معدل شما جز 5 یا نهایتا 10 معدل بالای هم‌ورودی‌های خودتان است می‌توانید از طریق استعداد درخشان به تحصیل در دانشگاه دولتی بپردازید. برای این منظور باید به فراخوان استعداد درخشان در سایت دانشگاه موردنظر خود توجه کنید. حتی بسیاری از دانشگاه‌های آزاد نیز برای پذیرش دانشجو بدون کنکور در مقطع ارشد شرط معدل بالای 16 را دارند. تحصیل مجازی نیز گزینه دیگری برای تحصیل بدون کنکور است که البته مدرک آن از اعتبار کمتری برخوردار است. در مقاله زیر می‌توانید توضیحات کامل‌تری درمورد تحصیل بدون کنکور در مقطع کارشناسی ارشد کامپیوتر بخوانید.
درآمد رشته هوش مصنوعی
باتوجه‌به گسترش چشمگیر و هرروزه هوش مصنوعی، کاربردهای این رشته بیشتر شده و به‌تبع تقاضا برای متخصصین این رشته نیز بیشتر می‌شود. درآمد از این رشته با استخدام در بخش دولتی طبق قانون حقوق و دستمزد تعیین می‌شود. درآمد در بخش خصوصی بستگی به تسلط و کاری که انجام می‌دهید دارد.
جمع‌بندی
هوش مصنوعی یکی از گرایش‌های پرطرف‌دار و پرکاربرد است که در بسیاری از دانشگاه‌های ایران اعم از دولتی و غیرانتفاعی ارائه می‌شود. به سبب پرطرف‌دار بودن این گرایش، قبولی در دانشگاه‌های تاپ نیاز به مطالعه هدفمند و مستمر برای کنکور دارد. بااین‌حال روش‌هایی برای تحصیل بدون کنکور نیز وجود دارد که بستگی به سوابق تحصیلی دانشجو دارند.
آیا از رشته‌ای به‌غیراز رشته‌های مرتبط با کامپیوتر می‌توان در کنکور هوش مصنوعی شرکت کرد؟
شما با داشتن مدرک لیسانس از هر رشته‌ای می‌توانید در کنکور ارشد هوش (هر رشته و گرایش دیگری) شرکت کنید. فقط کافی است دروس کنکور موردنظر را مطالعه کنید. دروس لازم برای شرکت در کنکور ارشد مهندسی کامپیوتر گرایش هوش مصنوعی به همراه ضرایب آن‌ها عبارت‌اند از: زبان (1)، ریاضی1 و 2 و آمار و ریاضیات گسسته (2)، نظریه زبان و سیگنال (3)، ساختمان داده و الگوریتم و هوش مصنوعی (4)، مدار منطقی و معماری کامپیوتر و الکترونیک دیجیتال (2)، سیستم عامل و شبکه‌های کامپیوتری و پایگاه داده (3)
آیا قبولی در گرایش هوش مصنوعی دشوار است؟
اگر هدف شما صرفاً قبولی است و درجه دانشگاه اهمیتی ندارد، این کار چندان دشوار نیست. می‌توان با مطالعه بسیار کمی برای کنکور (حتی در بعضی مواقع بدون مطالعه) به‌راحتی در یکی از دانشگاه‌های ایران تحصیل کرد. اما اگر هدف شما قبولی در دانشگاه‌های تاپ کشور است، بله این کار می‌تواند سخت باشد و مطالعه و تلاش زیادی می‌طلبد.
چگونه می‌توان در دانشگاه آزاد به تحصیل هوش مصنوعی مشغول شد؟
باتوجه‌به دفترچه‌های انتخاب رشته ارشد و دکتری سال 1402 هیچکدام از دانشگاه‌های آزاد برای هوش مصنوعی از طریق کنکور دانشجو نمی‌پذیرند. شاید بتوان بدون کنکور در این دانشگاه‌ها تحصیل کرد. کمااینکه سایت دانشگاه آزاد اسلامی لیستی از دانشگاه‌های آزاد دارای این گرایش را نیز ارائه داده است که از اینجا قابل ملاحظه است.
