جرم یابی دیجیتال، به‌عنوان یک حوزه میان‌رشته‌ای نوین، اهمیت ویژه‌ای در پیشگیری، تشخیص و پیگیری جرائم دیجیتال دارد. در این مقاله، به معرفی این گرایش پرداخته و برنامه درسی دوره کارشناسی ارشد آن را بررسی خواهیم کرد. علاوه بر این، فرصت‌های شغلی موجود در این حوزه و ظرفیت دانشگاه‌های مختلف برای ارائه این گرایش را نیز مورد ارزیابی قرار می‌دهیم. جرم یابی دیجیتال، به دلیل نقش مهم آن در تامین امنیت فضای دیجیتال و تربیت نیروی متخصص برای مقابله با جرائم سایبری، حائز اهمیت بالایی است.
معرفی گرایش جرم یابی دیجیتال
جرم یابی دیجیتال به‌عنوان یک حوزه میان‌رشته‌ای در علوم کامپیوترعلوم کامپیوتر یا کامپیوتر ساینس چیست
در این صفحه به بررسی و موشکافی رشته علوم کامپیوتر اعم از بررسی بازار کار، گرایش‌ها، دروس و چارت درسی این رشته، میزان درآمد و حقوق فارغ التحصیلان این رشته و ادامه تحصیل در این رشته پرداخته شده است. و حقوق، به جمع‌آوری، شناسایی، مستندسازی و تحلیل شواهد دیجیتال مرتبط با رویدادهای واقع در شبکه های کامپیوتریمعرفی و بررسی رشته شبکه های کامپیوتری
رشته شبکه های کامپیوتری یکی از رشته های مقطع ارشد کامپیوتر است، در این صفحه مواردی همچون دروس ارشد شبکه های کامپیوتری، بازار کار رشته شبکه های کامپیوتری، ظرفیت این رشته در دانشگاه‌های دولتی بررسی شده است و انواع دستگاه‌های الکترونیکی می‌پردازد. با گسترش فناوری و استفاده از اینترنت در زندگی روزمره طی سال‌های اخیر، جرائم سایبری نظیر جعل، سواستفاده و کلاهبرداری نیز به میزان قابل‌توجهی افزایش یافته‌اند. گرایش جرم یابی دیجیتال، به‌منظور پیشگیری، تشخیص و پیگیری جرائم دیجیتال با ترکیب رشته‌های مهندسی کامپیوترمهندسی کامپیوتر چیست؟ معرفی رشته کامپیوتر توسط اساتید شریف
این صفحه به معرفی کامل رشته کامپیوتر، اعم از دروس رشته کامپیوتر، درآمد رشته کامپیوتر، شغل های رشته کامپیوتر، گرایش ها و زیر شاخه های رشته کامپیوتر پرداخته است، فناوری اطلاعاتمعرفی فناوری اطلاعات (IT) - 7 دلیل برای انتخاب رشته آی تی در دانشگاه
آی تی چیست و چگونه پس از ظهور توانست در مدت فقط 20 سال تمام دنیا را فرا بگیرد و اکثر پول دنیا را ببلعد و پرطرفدارترین و پر درآمدترین مشاغل دنیا را در بر گیرد، با بررسی کامل آی تی با ما همراه باشید.، حقوق جزا و جرم‌شناسی ایجاد شده و به رفع معضلات پیچیده اجتماعی و حقوقی در فضای سایبری کمک می‌کند.
در این ویس سارینا هرسمی رتبه برتر کنکور ارشد کامپیوتر در خصوص گرایش جرم یابی دیجیتال توضیح می‌دهند و از همه جوانب بررسی می کنند.
بازار کار و فرصت های شغلی گرایش جرم یابی دیجیتال
بازار کار گرایش جرم یابی دیجیتال، باتوجه‌به رشد روزافزون تکنولوژی و در نتیجه آن افزایش جرایم رایانه‌ای، متنوع و پرتقاضا است. فارغ‌التحصیلان این گرایش می‌توانند در سازمان‌های دولتی نظیر پلیس فتا، قوه قضائیه و شورای‌عالی فضای مجازی به‌عنوان تحلیلگران ادله دیجیتال و متخصصان پیشگیری از جرائم سایبری مشغول به کار شوند؛ علاوه بر این، فرصت‌های شغلی برای فارغ‌التحصیلان این گرایش، در شرکت‌های خصوصی، مؤسسات مالی و شرکت‌های حوزه فناوری برای توسعه نرم‌افزارهای جرم‌یابی، مدیریت امنیت سایبری و مشاوره حقوقی در حوزه جرائم دیجیتال نیز وجود دارد.
واحدهای گرایش جرم یابی دیجیتال
دوره کارشناسی ارشد گرایش جرم یابی دیجیتال در مجموع شامل 32 واحد است. بخش دروس آموزشی این گرایش در سه گروه 1 و 2 و 3 دسته‌بندی شده است. هر دانشجو لازم است 24 واحد از این دروس را اخذ کند؛ به‌علاوه دانشجویان باید 2 واحد سمینار و 6 واحد پایان‌نامه نیز بگذرانند. دانشجویانی که از رشته‌های نامرتبط پذیرش می‌شوند، لازم است بنا بر تشخیص دانشکده تعدادی از دروس را به‌عنوان دروس جبرانی بگذرانند.
دروس گرایش جرم یابی دیجیتال
دروس جبرانی
حداکثر 6 واحد از دروس جدول زیر به‌عنوان دروس جبرانی ارائه شده و دانشجویان بر اساس تشخیص دانشگاه ملزم به گذراندن آن خواهند بود.
| عنوان | تعداد واحد | نوع واحد | ساعات تدریس |
|---|---|---|---|
| سیستم‌عامل | 3 | نظری - مهندسی | 48 |
| سیستم و ساختار فایل‌ها (ذخیره و بازیابی اطلاعات) | 3 | نظری - مهندسی | 48 |
| شبکه‌های کامپیوتری | 3 | نظری - مهندسی | 48 |
| کلیات حقوق جزا | 1 | نظری - حقوق | 16 |
| پیشگیری از جرم | 1 | نظری - حقوق | 16 |
| آیین دادرسی کیفری (2) | 1 | نظری - حقوق | 32 |
| ادله اثبات دعوی | 2 | نظری - حقوق | 32 |
| حقوق جزای عمومی (2) | 1 | نظری - حقوق | 32 |
| حقوق جزای اختصاصی (1): جرایم علیه اموال و مالکیت | 2 | نظری - حقوق | 32 |
| حقوق جزای اختصاصی (4): جرایم علیه شخصیت معنوی اشخاص | 2 | نظری - حقوق | 32 |
دروس الزامی حوزه جرم یابی دیجیتال
از میان دروس الزامی حوزه جرم یابی دیجیتال، دانشجویان باید حداقل سه درس از چهار درس را اخذ نمایند.
| عنوان | تعداد واحد | نوع واحد | ساعات تدریس | پیش‌نیاز | هم‌نیاز |
|---|---|---|---|---|---|
| اصول جرم‌یابی دیجیتال | 3 | نظری-عملی | 48 | - | - |
| جرم‌یابی دیجیتال پیشرفته | 3 | نظری-عملی | 48 | اصول جرم‌یابی دیجیتال | - |
| گردآوری و ردیابی شواهد | 3 | نظری-عملی | 48 | اصول جرم‌یابی دیجیتال | - |
| جرائم سایبری | 3 | نظری | 48 | - | - |
دروس الزامی حوزه‌ی حقوق
اخذ هر دو درس لیست دروس الزامی حوزه حقوق برای دانشجویان این گرایش الزامی است.
| عنوان | تعداد واحد | نوع واحد | ساعات تدریس | پیش‌نیاز | هم‌نیاز |
|---|---|---|---|---|---|
| آیین دادرسی جرائم دیجیتال | 3 | نظری | 48 | گردآوری و ردیابی شواهد | - |
| حقوق اینترنت و فضای سایبری | 3 | نظری | 48 | اصول جرم‌یابی دیجیتال | - |
دروس اختیاری
از میان دروس اختیاری زیر دانشجویان باید حداقل 9 واحد را در طول تحصیل خود اخذ نمایند.
| عنوان | تعداد واحد | نوع واحد | ساعات تدریس | پیش‌نیاز | هم‌نیاز |
|---|---|---|---|---|---|
| طراحی سیستم‌های امنیتی تحمل‌پذیر اشکال | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| طراحی و ارزیابی سیستم‌های بی‌درنگ نهفته | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| معماری سامانه‌های ذخیره‌سازی داده | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| سیستم‌عامل پیشرفته | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| رمزنگاری کاربردی | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| امنیت شبکه پیشرفته | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| توسعه امن نرم‌افزار | 3 | نظری-مهندسی | 48 | امنیت شبکه پیشرفته | - |
| پروتکل‌های امنیتی | 3 | نظری-مهندسی | 48 | امنیت شبکه پیشرفته | - |
| روش‌های صوری در امنیت اطلاعات | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| امنیت و اعتماد سخت‌افزاری | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| امنیت سیستم‌های نوین ارتباطی | 3 | نظری-مهندسی | 48 | امنیت شبکه پیشرفته | - |
یادگیری ماشینیادگیری ماشین چیست و چرا مهم است؟ - Machine learning (ML) تعریف یادگیری ماشین : ماشین لرنینگ (Machine Learning یا به اختصار ML) باعث می‌شود که خود ماشین‌ها با آنالیز داده ها امکان یادگیری و پیشرفت داشته باشند | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| سیستم‌های توزیع شده | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| الگوریتم‌های هوش جمعی | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| الگوریتم‌های تقریبی | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| توصیف و وارسی برنامه‌ها | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| پنهان‌سازی اطلاعات | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| شبکه‌های دینامیکی پیچیده | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| وارسی و راستی‌آزمایی پروتکل‌های امنیتی | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| مباحث ویژه | 3 | نظری-مهندسی | 48 | - | - |
| حقوق رایانه و ارتباطات جدید | 2 | نظری-حقوق | 32 | - | - |
| حقوق اینترنت و تجارت الکترونیک | 2 | نظری-حقوق | 32 | - | - |
| حقوق انتقال تکنولوژی و دانش فنی | 2 | نظری-حقوق | 32 | - | - |
| جرم‌شناسی | 2 | نظری-حقوق | 32 | - | - |
| متون حقوقی | 2 | نظری-حقوق | 32 | - | - |
| حقوق کیفری اقتصادی و جرائم سازمان‌یافته بین‌المللی اقتصادی | 1 | نظری-حقوق | 16 | - | - |
ظرفیت گرایش جرم یابی دیجیتال در مقطع ارشد
گرایش جرم یابی دیجیتال در کنکور کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوتر، جز گرایش‌های با کد ضریب 1 است. این گرایش تاکنون تنها توسط دانشگاه تربیت مدرس ارائه شده است. ظرفیت این گرایش برای سال‌های اخیر در جدول زیر قابل مشاهده است.
| نام دانشگاه | سال 1401 | سال 1402 - روزانه | سال 1403 - روزانه | سال 1403 - پردیس خودگردان |
|---|---|---|---|---|
| تربیت مدرس | 6 | 5 | 6 | 2 |
| مجموع | 6 | 5 | 6 | 2 |
جمع‌بندی
در این مقاله به معرفی گرایش میان‌رشته‌ای جرم یابی دیجیتال، اهمیت آن در تامین امنیت فضای دیجیتال و تربیت نیروی متخصص برای مقابله با جرائم سایبری پرداخته‌ایم. برنامه درسی دوره کارشناسی ارشد این گرایش، شامل دروس جبرانی، الزامی و اختیاری را بررسی کرده و همچنین فرصت‌های شغلی متنوع و پرتقاضای موجود برای فارغ‌التحصیلان این رشته در سازمان‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی را مورد ارزیابی قرار داده‌ایم. در نهایت، ظرفیت محدود این گرایش در دانشگاه تربیت‌مدرس را نیز ذکر کرده‌ایم.
در گرایش جرم یابی دیجیتال به چه موضوعاتی پرداخته می شود؟
در این گرایش به گردآوری، شناسایی، مستندسازی و تحلیل شواهد دیجیتال، بررسی تکنیک‌های پیشگیری از جرائم سایبری و مباحث حقوقی مرتبط پرداخته می‌شود.
بازار کار و فرصت های شغلی گرایش جرم یابی دیجیتال چگونه است؟
بازار کار این گرایش، شامل مشاغلی در پلیس فتا، قوه قضائیه، شرکت‌های فناوری و مؤسسات مالی است که به تحلیل ادله دیجیتال و مدیریت امنیت سایبری می‌پردازند.
گرایش جرایم رایانه ای توسط چه دانشگاه هایی در کشور ارائه می شود؟
در زمان نگارش این مقاله، دانشگاه تربیت مدرس تنها دانشگاه ارائه کننده‌ی این گرایش است.
