یکی از رشتههایی که در چند سال اخیر رشد بسیار سریعی داشته است رشته مهندسی کامپیوتر میباشد. با پیشرفته شدن صنعتهای مختلف و وارد شدن کامپیوترکامپیوتر چیست؟ ⚡️ کامپیوتر چیست به زبان سادهاین مقاله عالی توضیح داده که کامپیوتر چیست و چه کاربردی دارد و همه چیز درباره کامپیوتر از جمله فواید کامپیوتر و تعریف کامپیوتر و اجزای آن را بیان کرده است و اینترنت به این صنعتها شاهد رشد بسیار سریع فناوری در عرصههای مختلف هستیم. با بهوجودآمدن شاخههای بسیار زیاد مانند انواع رویکردهای هوش مصنوعیهوش مصنوعی (AI) چیست؟ انواع، کاربردها، مزایا و معایبهوش مصنوعی یا Artificial Intelligence یا به اختصار AI، امروزه کاربردهای بسیاری پیدا کرده و به یکی از داغترین حوزههای بشر تبدیل شده است، اما با این وجود بسیاری از افراد با کاربردهای آن آشنایی کامل ندارند، به همین علت در این صفحه کاربردها، مزایا و معایب AI بطور کامل بررسی شده است، مسائل امنیت و شبکهمعرفی و بررسی رشته شبکه های کامپیوتریرشته شبکه های کامپیوتری یکی از رشته های مقطع ارشد کامپیوتر است، در این صفحه مواردی همچون دروس ارشد شبکه های کامپیوتری، بازار کار رشته شبکه های کامپیوتری، ظرفیت این رشته در دانشگاههای دولتی بررسی شده است ها، مباحث اینترنت اشیااینترنت اشیا iot چیست ⚡️ اینترنت اشیا چیست به زبان سادهاین مقاله عالی معرفی کرده اینترنت اشیا iot چیست و چه کاربردی دارد و تاریخچه IoT، حوزه های کاربرد اینترنت اشیا و مزایا و معایب اینترنت اشیا را بررسی کرده ، معماریهای جدید شبکه های کامپیوتریجامعترین آموزش درس شبکه های کامپیوتریدرس شبکه های کامپیوتری یکی از مهمترین و بنیادیترین دروس رشته کامپیوتر است، با توجه به اینکه اینترنت امروزی بزرگترین سیستم مهندسی ساخت دست بشر در تمام طول تاریخ است، آشنایی با شبکههای کامپیوتری برای تمامی علاقهمندان و دانشجویان رشته کامپیوتر الزامی است، در این راستا در این صفحه به معرفی شبکههای کامپیوتری پرداخته شده است مانند بلاکچینبراستی بلاکچین چیست؟ از 0 تا 100 بلاکچین به زبان سادهبراستی بلاکچین چیست؟ افراد زیادی میخواهند با بلاکچین آشنا شوند، اما نمیتوانند در سایتها توضیح ساده ای از بلاکچین بیابند، این مقاله به توضیح بلاچین به زبان ساده پرداخته، SDN و NDN، خلاصه کردن رشته مهندسی کامپیوتر به دو گرایش رشته مهندسی نرم افزارمعرفی رشته نرم افزار کامپیوتر در دانشگاه+معرفی ارشد نرم افزاررشته نرم افزار یکی از گرایش های مقطع لیسانس و ارشد کامپیوتر است، در این صفحه رشته نرم افزار کامپیوتر در دانشگاه و ارشد نرم افزار توسط اساتید صنعتی شریف معرفی شده و گرایش سخت افزارمعماری سیستم های کامپیوتری چیست، معرفی رشته معماری کامپیوتر یکی از گرایش های ارشد مهندسی کامپیوتر گرایش معماری سیستم های کامپیوتری است، در این صفحه گرایش معماری سیستم های کامپیوتری توسط اساتید صنعتی شریف معرفی شده. در مقطع کارشناسی با مشکلاتی مواجه شد.
از راههایی که برای حل این مشکل بوجود آمد، تشکیل تمرکزهای مختلف رشته مهندسی کامپیوتر بود. با بهوجودآمدن تمرکزهای مختلف در رشته مهندسی کامپیوترمهندسی کامپیوتر چیست؟ معرفی رشته کامپیوتر توسط اساتید شریفاین صفحه به معرفی کامل رشته کامپیوتر، اعم از دروس رشته کامپیوتر، درآمد رشته کامپیوتر، شغل های رشته کامپیوتر، گرایش ها و زیر شاخه های رشته کامپیوتر پرداخته است، اکنون دانشجو قادر است بر اساس علاقهمندیهای خود چند تمرکز را انتخاب کرده و سپس اقدام به اخذ دروس مربوط به آن تمرکزها نماید.
دوره کارشناسی مهندسی کامپیوتر
در گذشته و تا قبل از سال 96 مقطع کارشناسی مهندسی کامپیوتر شامل 4 گرایش، معماری سیستم های کامپیوتریآموزش جامع معماری کامپیوتر در مهندسی کامپیوتر، معماری کامپیوتر مجموعهای از قوانین و روشهایی است که به چگونگی طراحی، کارکرد، سازماندهی و پیاده سازی (ساخت) سیستمهای کامپیوتری میپردازد، در این صفحه به بررسی و آموزش کامل معماری کامپیوتر پرداخته شده است، مهندسی نرم افزارمهندسی نرم افزار چیست؟این صفحه عالی به بررسی مهندسی نرم افزار پرداخته وظایف یک مهندس نرم افزار و شغل مهندسان نرم افزار و آینده مهندسی نرم افزار را بررسی کرده است، رایانش امنرایانش امن چیست، بررسی رشته رایانش امن توسط اساتید صنعتی شریفرشته رایانش امن بطور کامل در این صفحه معرفی شده است. همین طور در مورد بازار کار رایانش امن و چارت دروس گرایش رایانش امن بطور کامل بحث شده است و فناوری اطلاعاتمعرفی فناوری اطلاعات (IT) - 7 دلیل برای انتخاب رشته آی تی در دانشگاهآی تی چیست و چگونه پس از ظهور توانست در مدت فقط 20 سال تمام دنیا را فرا بگیرد و اکثر پول دنیا را ببلعد و پرطرفدارترین و پر درآمدترین مشاغل دنیا را در بر گیرد، با بررسی کامل آی تی با ما همراه باشید. بود و دانشجو در طول دوران تحصیلی خود میبایست 22 واحد از درسهای عمومی، 20 واحد درسهای پایه، 59 واحد درسهای اصلی رشته مهندسی کامپیوتر و سایر واحدهایشان را باید به ترتیب زیر میگذراندند.
گرایشهای مختلف رشته کامپیوتر که تا قبل از سال 96 وجود داشت به همراه دروس قابل اخذ در تمرکزهای ارائه شده برای هر گرایش در زیر آورده شده است:
- گرایش معماری سیستمهای کامپیوتری: 19 واحد تخصصی بهعلاوه 12 واحد از یکی از پنج تمرکز تخصصی سیستمهای مجتمع، شبکه های کامپیوتریجامعترین آموزش درس شبکه های کامپیوتریدرس شبکه های کامپیوتری یکی از مهمترین و بنیادیترین دروس رشته کامپیوتر است، با توجه به اینکه اینترنت امروزی بزرگترین سیستم مهندسی ساخت دست بشر در تمام طول تاریخ است، آشنایی با شبکههای کامپیوتری برای تمامی علاقهمندان و دانشجویان رشته کامپیوتر الزامی است، در این راستا در این صفحه به معرفی شبکههای کامپیوتری پرداخته شده است، هوش مصنوعیهوش مصنوعی (AI) چیست؟ انواع، کاربردها، مزایا و معایبهوش مصنوعی یا Artificial Intelligence یا به اختصار AI، امروزه کاربردهای بسیاری پیدا کرده و به یکی از داغترین حوزههای بشر تبدیل شده است، اما با این وجود بسیاری از افراد با کاربردهای آن آشنایی کامل ندارند، به همین علت در این صفحه کاربردها، مزایا و معایب AI بطور کامل بررسی شده است، بازیهای کامپیوتری و امنیت رایانه و در نهایت 8 واحد از فهرست درسهای اختیاری با رعایت پیشنیاز
- گرایش نرم افزار: 19 واحد تخصصی بهعلاوه 12 واحد از یکی از هفت تمرکز تخصصی سیستمهای اطلاعاتی، الگوریتم و محاسباتگرایش الگوریتم و محاسباتاین صفحه به معرفی گرایش الگوریتم و محاسبات رشته کامپیوتر پرداخته است، سیستمهای نرم افزاری، امنیت رایانه، بازی های کامپیوتریمهندسی کامپیوتر گرایش بازی های رایانه ایاین صفحه عالی به معرفی گرایش بازی های رایانه ای پرداخته و سپس تحصیل در گرایش بازی سازی در ایران و خارج از کشور و درآمد بازی سازی را بررسی کرده است، هوش مصنوعی و شبکههای کامپیوتری و 8 واحد از فهرست درسهای اختیاری با رعایت پیشنیاز
- گرایش رایانش امن: 31 واحد تخصصی بهعلاوه 8 واحد از فهرست درسهای اختیاری با رعایت پیشنیاز. لازم است ذکر شود که این گرایش در تمامی دانشگاهها وجود ندارد.
- گرایش فناوری اطلاعات: 31 واحد تخصصی بهعلاوه 8 واحد از فهرست درسهای اختیاری با رعایت پیشنیاز
واحدها و تمرکز های مقطع کارشناسی مهندسی کامپیوتر
طبق مصوبه 828 شورای برنامهریزی آموزش عالی در سال 92، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مقطع کارشناسی کامپیوتر را شامل 4 گرایش معماری، نرم افزار، رایانش امن و فناوری اطلاعات تعریف کرد و همچنین برای 2 گرایش معماری کامپیوتر و نرم افزار تمرکزهای تخصصی اختیاری را تعریف کرد که در هر یک از این تمرکزهای تخصصی درسهایی مشخص شده بود و دانشجویان دو گرایش نرم افزار و معماری موظف بودند یکی از تمرکزهای تخصصی را انتخاب کنند و این دانشجویان موظف بودند علاوه بر پاس کردن 19 واحدهای تخصصی که برای آنها مشخص شده، 12 واحد را از یکی تمرکزهای تخصصی اختیاری که انتخاب کردهاند بردارند.
بهطورخلاصه در جدول زیر تعداد واحدهایی که دانشجویان باید در گرایشهای مختلف پاس میکردند آورده شده است. مجموع درسهای تخصصی گرایشهای معماری سیستمهای کامپیوتری و نرم افزار بهعلاوه درسهای تمرکزهای تخصصی اختیاری این گرایش دو گرایش 31 واحد است که معادل درسهای تخصصی دو گرایش فناوری اطلاعات و رایانش امن میباشد. در کل، مجموع کل واحدها برای چهار گرایش تعریف شده در قسمت قبل، 140 واحد است.
مجموعه دروس | تعداد واحدها |
---|---|
درسهای عمومی | 22 واحد |
درسهای پایه | 20 واحد |
درسهای اصلی | 59 واحد |
درسهای تخصصی گرایشهای معماری سیستمهای کامپیوتری و نرم افزار | 19 واحد |
درسهای تمرکزهای تخصصی اختیاری گرایشهای معماری سیستمهای کامپیوتری و نرم افزار | 12 واحد |
درسهای تخصصی گرایشهای فناوری اطلاعات و رایانش امن | 31 واحد |
درسهای اختیاری | 8 واحد |
جمع | 140 واحد |
همچنین تمرکزهای تخصصی اختیاری عبارتاند از:
- سیستمهای مجتمع
- شبکههای کامپیوتری
- هوش مصنوعی
- امنیت رایانه
- بازیهای کامپیوتری
- سیستمهای نرم افزاری
- الگوریتم و محاسبات
- سیستمهای اطلاعاتی
مشکلات تمرکز های رشته مهندسی کامپیوتر
پس از اینکه 3 سال از ابلاغیه سال 92 گذشت دانشگاهها متوجه شدند که پیادهسازی این روش دارای مشکلاتی است و در بعضی از دانشگاهها نیز اصلا موردتوجه قرار نگرفت. از اصلیترین علت رعایت نکردن قوانین مربوط به تمرکز های رشته مهندسی کامپیوتر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- به حد نصاب نرسیدن بسیاری از کلاسهای درسی در تمرکزهای مربوطه
- ارائه نشدن تمامی دروس مربوط به تمرکزها در بسیاری از دانشگاهها
- رعایت نکردن تمرکزهای مربوط به هر رشته توسط دانشجویان
- و...
ارائه خوشه های دانشی، جایگزین تمرکزها
به همین دلیل در سال 95 مصوبه جدیدی را شورای برنامهریزی آموزش عالی اعلام کرد، شماره این مصوبه 882 بود، در این مصوبه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تمامی گرایشها را از رشته مهندسی کامپیوتر حذف کرد، همچنین تمرکزهای تخصصی اختیاری نیز حذف شد و به جای آن خوشههای دانشی جایگزین شد. در حال حاضر دانشجویان مهندسی کامپیوتر در دانشگاههای دولتی هیچ گرایشی ندارند و در مدرک فارغ التحصیلی آنها نیز فقط واژه مهندسی کامپیوتر ذکر میشود.
بهمنظور هدایت دانشجویان در اخذ هدفمند دروس تخصصی و اختیاری در مقطع کارشناسی رشته مهندسی کامپیوتر، بحث خوشههای دانشی مطرح شد که توسط دانشگاه صنعتی شریف پیاده سازی شده است. خوشه های دانشی مانند تمرکزهای معرفی شده در قسمت قبل هستند، با دو تفاوت:
- تعداد خوشهها بیشتر از تمرکزها است و در واقع خوشه جزئیتر شده است.
- اجباری به رعایت کردن دروس مربوط به خوشهها نیست و بحث خوشهها تنها یک پیشنهاد است.
توصیه میشود دانشجویان بین 1 تا 3 خوشه دانشی از مجموعه خوشههای معرفی شده را انتخاب کرده و سپس دروس تخصصی و اختیاری خود را بر اساس آنها اخذ نمایند. در جدول زیر اسامی خوشهها و دروس مربوط به هر خوشه را مشاهده میکنید:
نام خوشه | دروس مربوطه | نام خوشه | دروس مربوطه |
---|---|---|---|
الگوریتمها و محاسبات | -ساختمانهای گسسته -طراحی الگوریتمها -نظریه زبانها و ماشینها -نظریه بازیها -نظریه محاسبات -ساختمان داده ها و الگوریتم -یک درس از سبد الگوریتمها و محاسبات | بینایی ماشین | - جبر خطی - هوش مصنوعی - طراحی الگوریتمها - سیگنالها و سیستمها -یادگیری ماشین - مبانی بینایی سه بعدی کامپیوتری - آمار و احتمال مهندسی |
بیوانفورماتیک | -آمار و احتمال مهندسی -طراحی الگوریتمها -زیست شناسی سلولی و مولکولی -ژنتیک و تکامل -مقدمهای بر بیوانفورماتیک -هوش مصنوعی -الگوریتمهای بیوانفورماتیک | پردازش زبانهای طبیعی | -یادگیری ماشین -پردازش زبانهای طبیعی -هوش مصنوعی -آمار و احتمال مهندسی -جبر خطی -بازیابی پیشرفته اطلاعات
|
خودکارسازی طراحی | -طراحی VLSI -آز VLSI -مدارهای منطقی پیشرفته -زبانهای توصیف سخت افزار -طراحی الگوریتمها -طراحی سیستمهای دیجیتال -آزمونپذیری | رایانش امن | -امنیت -یادگیری ماشین -شبکههای کامپیوتری -امنیت داده و شبکه -پایگاه دادهها |
رباتیک | -سیگنالها و سیستمها -مبانی بینایی سه بعدی کامپیوتری -مقدمهای بر رباتیک -پردازش علائم دیجیتال -هوش مصنوعی -آمار و احتمال مهندسی -جبر خطی | سیستمهای بیدرنگ و نهفته | -ساختار و زبان کامپیوتر -سیستمهای بیدرنگ -سیستمهای نهفته -اندازهگیری و کنترل کامپیوتری -آز اتوماسیون صنعتی -مدارهای واسط -سیستم های عامل -طراحی سیستمهای نهفته+ |
سیستمهای نرم افزاری | -طراحی زبانهای برنامه سازی -برنامه سازی موبایل -برنامهسازی وب -شبیهسازی کامپیوتری -طراحی کامپایلرها -سیستمهای عامل -یک درس از سبد سیستمهای نرم افزاری | شبکههای کامپیوتری | -انتقال دادهها -شبیهسازی کامپیوتری -برنامه سازی وب -امنیت داده و شبکه شبکههای کامپیوتری -شبکههای کامپیوتری پیشرفته |
علم داده | -آمار و احتمال مهندسی -ساختمان دادهها و الگوریتمها -طراحی پایگاه داده -طراحی الگوریتمها -محاسبات عددی -یادگیری ماشین -اصول و تکنیکها در علم داده | علوم و مهندسی اعصاب | - جبر خطی -آمار و احتمال -مهندسی هوش مصنوعی -سیگنالها و سیستمها -مبانی علوم اعصاب -مبانی علوم شناختی -علوم اعصاب محاسباتی |
فناوری اطلاعات | -آداب فناوری اطلاعات -مدیریت پروژههای فناوری اطلاعات -فناوری اطلاعات -مدیریت و برنامهریزی راهبردی فا معماری سازمانی فناوری اطلاعات | معماری کامپیوتر | -ساختار و زبان کامپیوتر -طراحی سیستمهای دیجیتال -معماری کامپیوتر -طراحی VLSI -رایانش چندهستهای -مدارهای واسط -آز سختافزار -معماری پیشرفته کامپیوتر |
مهندسی داده | -آمار و احتمال مهندسی -ساختمان دادهها و الگوریتمها -طراحی پایگاه دادهها -بازیابی پیشرفته اطلاعات -طراحی الگوریتمها -زیرساختهای پردازش داده | مهندسی نرمافزار | -طراحی پایگاه دادهها -تحلیل و طراحی سیستمها --مهندسی نرمافزار -طراحی شیگرا سیستمها -آز مهندسی نرم افزار -ایجاد چابک نرمافزار -آزمون نرمافزار -یک درس از سبد مهندسی نرمافزار |
یادگیری ماشین | -مبانی علم دادهها -یادگیری ماشین -هوش مصنوعی -آمار و احتمال مهندسی -جبر خطی -بهینهسازی محدب |
جمعبندی
باتوجهبه رشد بسیار سریع رشته مهندسی کامپیوتر، نیازمند ساختاری بودیم تا دانشجویان بتوانند بهصورت هدفمند اقدام به اخذ دروس مرتبط با علاقهمندیها و اهداف خود کنند. مبحث تمرکزها در رشته مهندسی کامپیوتر در سال 92 با قصد هدفمندسازی انتخاب دروس ایجاد شد، سپس در سال 95 متوجه ایرادات این طرح شدند و طرح خوشههای دانشی ایجاد شد و تمامی گرایشها از مهندسی کامپیوتر حذف شد. در این مقاله بهطور کامل در مورد انواع تمرکزهای رشته مهندسی کامپیوتر و دلایل رعایت نشدن آن در بسیاری از دانشگاهها بحث کردیم و ایده مرتبط پیادهسازی شده با این تفکر یعنی بحث خوشه ها را مورد بررسی قرار دادیم و انواع خوشهها را نیز ضمیمه کردیم.
آیا اجباری بر اخذ دروس بر اساس تمرکزها وجود دارد؟
بهطورکلی قرار بوده است که اینطور باشد؛ اما با توجه به مشکلات پیش روی این مبحث، در حال حاضر اجباری بر اخذ دروس بر اساس تمرکزها وجود ندارد؛ البته پیشنهاد میشود انتخاب واحد بر اساس تمرکزها صورت بپذیرد.
تمرکزهای رشته مهندسی کامپیوتر چه چیزهایی هستند؟
بهطورکلی طبق بخشنامه وزارت علوم و تحقیقات هشت تمرکز مختلف در مقطع کارشناسی رشته مهندسی کامپیوتر وجود دارد که عبارتند از:سیستمهای مجتمع - شبکههای کامپیوتری - هوش مصنوعی - امنیت رایانه - بازیهای کامپیوتری - سیستمهای نرم افزاری - الگوریتم و محاسبات - سیستمهای اطلاعاتی