نزدیکای 30 سال قبل اگر کسی کامپیوتر داشت احتمالاً برای شغلش ازش استفاده میکرد و کامپیوترکامپیوتر چیست؟ ⚡️ کامپیوتر چیست به زبان سادهاین مقاله عالی توضیح داده که کامپیوتر چیست و چه کاربردی دارد و همه چیز درباره کامپیوتر از جمله فواید کامپیوتر و تعریف کامپیوتر و اجزای آن را بیان کرده است ها بیشتر مخصوص شرکتها و کارهای دولتی بودند؛ اما امروزه کامپیوتر جزئی از زندگیمان شده و در تمامی جاها از ش استفاده میشه. توی مدارس، توی بیمارستان، توی اکثر خانهها و حتی توی رستورانها و کافیشاپها؛ پس خیلی ضروریه که بدونیم کامپیوتر چیه و از چه بخشهایی درست شده؛ در اینجا میخواهیم در مورد کامپیوتر به زبان ساده برای کودکان صحبت کنیم.
کامپیوتر چیست؟
قبل از همه بهتره اول بهواژه کامپیوتر یا Computer بپردازیم. اصلاً کامپیوتر چه هست؟ شاید وقتی یک نفر بگه کامپیوتر، در ذهنها یک دسکتاپ (Desktop) که وسایلی مثل موس، کیبورد، مانیتور و اسپیکر به آن وصله ساخته بشه، مثل شکل پایین.
به این کامپیوتر میگن. کامپیوتر رومیزی که خب کامپیوتر هست؛ ولی معنای کامپیوتر به همین ختم نمیشه. Computer در انگلیسی یعنی Compute کننده؛ خود Compute به فارسی یعنی محاسبهکردن یا حسابکردن؛ بنابراین اگر بخواهیم کامپیوتر را به زبان ساده تعریف کنیم، به هر وسیلهای که قادر باشه برای ما عملیات حسابکردن مثل جمع و ضرب و اینها رو انجام بده میگیم کامپیوتر. پس میشه گفت ماشینحساب هم درواقع نوعی کامپیوتره. ولی به طور عمومی مردم بیشتر به ابزارهایی که محاسبات پیچیدهتری انجام میدن، مثل لپتاپ و دسکتاپ میگن کامپیوتر. حالا خود کامپیوتر انواع و اقسام داره که تعدادشون خیلی بالاست ولی دو مورد از مهمترینهاش رو معرفی میکنیم: کامپیوترهای شخصی و سوپرکامپیوترها
کامپیوترهای شخصی
کامپیوترهای شخصی از معروفترین نوع کامپیوترها هستن و بیشترین استفاده رو در بین مردم دارن. درواقع کامپیوترهای شخصی زندگی ما رو تغییردادن؛ نوع آموزش و تحصیل، نوع یادگیری، نوع درمان، همهوهمه باوجود کامپیوترهای شخصی تغییر کرد. احتمالاً واژه PC رو شنیده باشید. PC به معنای Personal Computer یا همون کامپیوتر شخصی هست و به کامپیوتری گفته میشه که برای یک شخص هست. این کامپیوترها نه خیلی قدرتمند هستند و نه خیلی ضعیف، نه خیلی گرون هستند و نه خیلی ارزون. بهطورکلی همه چیشون در حد وسطه.
از قدیمالایام تا حالا کامپیوترهای شخصی زیادی ساخته شده. اولین کامپیوتر شخصی تو سال 1971 ساخته شده و اسمش Kenbak-1 بود. ولی در اصل اولین کامپیوتری که شبیه به کامپیوترهای شخصی امروزی روانه بازار شد و با نام PC اومد بیرون، برای یک شرکت آمریکایی به نام IBM هست که تو سال 1981 ساخته شد. زمانی که این کامپیوتر وارد بازار شد خیلی سروصدا کرد و تقاضا برای خریدش زیاد بود. تصویر این کامپیوتر یعنی IBM PC رو تو شکل زیر میتونید ببینید:
انواع کامپیوترهای شخصی
کامپیوترهای شخصی انواع مختلفی داره که مهمترینشون 4 مورد هست و تو لیست زیر میتونید ببینید.
- کامپیوترهای رومیزی (Desktop Computers)
- نوتبوکها یا همون لپتاپها (Laptop)
- کامپیوترهای تبلتی (Tablet)
- کامپیوترهای همهکاره (All-in-One)
کامپیوترهای رومیزی
کامپیوترهای رومیزی تقریباً بزرگ هستند و از قسمتهای مختلفی تشکیل شدن. به طور ساده این کامپیوترها دارای یک کیس (Case) هستند که تمامی قسمتهای کامپیوتر رو به هم وصل میکنه. اولین نوع کامپیوترهای شخصی همین نوع بود. برای همین وقتی صحبت از کامپیوتر میشه اکثر افراد همین نوع از کامپیوترها به ذهنشون میرسه.
کامپیوتر لپ تاپ یا نوت بوک
این کامپیوترها که بهمرور با پیشرفت قطعات کامپیوتری و کوچکتر شدن اونها به وجود اومد، کارکردی دقیقاً شبیه به کامپیوترهای رومیزی دارند؛ ولی بسیار سبکتر شده و قابلحمل هستند. به همین علت، خیلی از افراد ترجیح میدن اصلاً کامپیوتر رومیزی نداشته باشن و به جاش لپتاپ بخرن تا بتونن در هرجا ازش استفاده کنن.
کامپیوترهای تبلت
تبلت ها یا کامپیوترهای تبلتی نوع دیگری از کامپیوترهای شخصی هستند که توی اونا اومدن باز همهچی رو کوچکتر کردند. یعنی از لپتاپ هم کوچکتر. البته قدرتشون خیلی از لپتاپ کمتره. درواقع این کامپیوترها چون خیلی سبکن و حتی توی کیفدستی هم جا میشن، به وجود اومدن و مخصوص افرادیه که قصد ندارن خیلی کارهای سنگین انجام بدن. مثلاً برای نوشتن میخوان ازش استفاده کنن یا مثلاً ادمین یک پیج اینستاگرام هستن که دائما باید در هرجا دایرکت رو چک کنن و غیره. این کامپیوترها مصرف برق خیلی کمتری دارن و خب قابلیتها و مشخصات اونا هم محدودتره.
کامپیوترهای همه کاره یا All-in-One
کامپیوترهای All-in-One کامپیوترهایی هستن که درواقع اومدن کامپیوترهای رومیزی یا دسکتاپ رو توی یک واحد خلاصهکردن. البته ترجمههای زیادی برای این کلمه درست شده؛ مثل همهکاره یا تک قسمتی و... که تو ایران استفاده میشه و زیاد درست نیستن. معنی All-in-One یعنی همه توی یک چیز؛ وقتی میخواین به این کامپیوتر اشاره کنید بهتره همون بگین آل این وان :)
امروزه دیگه کمتر کسی از کامپیوترهای دسکتاپ برای استفادههای شخصی یا توی شرکتها استفاده میکنه و همه از این نوع کامپیوترها استفاده میکنن. چون فضای کمتری رو میگیره و حرکتدادنش هم راحتتره. کامپیوترهای شخصی که کیس دارن الان بیشتر برای بازی و این چیزا استفاده میشه.
سوپرکامپیوترها
از دستههای مهم دیگر کامپیوترها میشه به سوپرکامپیوترها یا ابرکامپیوترها اشاره کرد. سوپرکامپیوترها برخلاف کامپیوترهای شخصی توانایی این را دارند که محاسبات بسیار زیاد و پیچیده رو انجام بدن. فرض کنید هزاران و میلیونها کامپیوتر شخصی رو به هم وصل کنید و بهصورت موازی از قدرت شون استفاده کنید؛ بنابراین در تعریف سوپرکامپیوترها به زبان ساده میتوان گفت که شبیه به کامپیوترهای معمولی عمل میکنند؛ اما بسیار بسیار قدرتمندتر هستند. از سوپرکامپیوترها برای کارهایی استفاده میشه که محاسبات دقیق و بالایی لازم دارند. مثلاً پیشبینی وضعیت هوا، شبیهسازی حرکت مولکولها و خیلی از موارد دیگر؛ در تصویر زیر یک سوپرکامپیوتر رو مشاهده میکنید:
سخت افزار و نرم افزار چی هستند؟
در این قسمت میخواهیم به تعریف اجزای اصلی کامپیوتر بپردازیم. کامپیوترها از دو بخش اصلی درست شدند: سخت افزار و نرم افزار؛ حالا مفهوم سخت افزارسخت افزار چیست - بررسی اجزای اصلی سخت افزار کامپیوتردر این صفحه بررسی شده که سخت افزار چیست و سخت افزار کامپیوتر به زبان ساده معرفی شده است، همچنین به بررسی اجزای اصلی سخت افزار کامپیوتر پرداخته شده است و نرم افزار چی هست؟ ب هطور ساده و خلاصه، به چیزهای مربوط به کامپیوتر که وجود خارجی دارند و میتونیم لمسشون کنیم سخت افزار میگن. مثل موس، کیبورد، اسپیکر، رم، هارد و غیره. نرم افزار قابل لمس نیست و باید داخل یک کامپیوتر نصب بشه تا بشه ازشون استفاده کرد. مثل نرم افزارهای آفیس یعنی ورد، پاورپوینت یا نرمافزارهای شرکت ادوبی مثل فتوشاپ؛ نرمافزارها با کمک سخت افزارها اجرا میشن و کاربران نیز بهوسیله سختافزارها با نرمافزارها تعامل دارن. مثلاً نرمافزار Word که برای نوشتن متن هست، با کلیدهای کیبورد کار میکنه. خود نرمافزارها و سختافزارها به دستههای مختلفی تقسیم میشن.
انواع نرم افزار
نرمافزارها دارای دستههای بسیار متفاوتی هستند که در این قسمت میخواهیم چند تا از مهم تریناشون رو معرفی کنیم.
بازی ها
بله؛ بازی ها هم درواقع بهنوعی نرمافزار هستند و از هیجانانگیزترین نوعشونهم هستند. بازیها داخل یک کامپیوتر نصب میشن و با سخت افزارهایی مثل موس و کیبورد و یا گیم پدها میشه باهاشون تعامل برقرار کرد.
سیستم عامل
سیستم عاملسیستم عامل چیست به زبان ساده، چرا باید از OS استفاده کنیم؟این مقاله عالی به معرفی سیستم عامل (Operating System|OS) به زبان ساده پرداخته، همچنین بررسی کرده که چرا باید از سیستم عامل استفاده کنیم هم نوعی نرم افزار هست. سیستم عامل یعنی نرم افزاری که بقیه نرم افزارها داخلش نصب میشن و محیطی بهوجود میارن که ما بتونیم از کامپیوتر استفاده کنیم. مثل سیستم عامل ویندوز، سیستم عامل مکینتاش و یا مثلاً اندرویدسیستم عامل اندرويد چیست؟ هر آنچه باید درمورد Android بدانیداندروید چیست و چه ویژگی هایی دارد؟ این مقاله عالی به معرفی سیستم عامل اندروید (Android)، تاریخچه و توسعه اندروید، ویژگی های ورژن های مختلف اندروید پرداخته است؛ که حتماً دارید ازشون استفاده میکنید تا این متن رو بخونید. اینها همشون از زیرمجموعههای نرم افزار هستند.
نرم افزارهای گرافیکی
نرم افزارهای گرافیکی ازجمله نرم افزارهایی هستند که برای کارهای گرافیکی مثل رسمکردن نمودار، نقاشیکشیدن و یا ساختن مدلهای 3 بعدی مثل مدلهای ساختمون و اینا استفاده میشه. این نرم افزارها از کارت گرافیککارت گرافیک چیست ⚡️ کارت گرافیک چیست به زبان سادهاین مقاله عالی معرفی کرده که کارت گرافیک چیست و چگونه کار میکند، همچنین انواع کارت گرافیک و ویژگی های کارت گرافیک و برترین کارتهای گرافیک 2023 را معرفی کرده استفاده میکنن؛ نرمافزارهایی مثل فتوشاپ یا 3Ds Max از این نوع هستند.
آنتی ویروس
آنتی ویروس یا ضد ویروس ها نوعی نرم افزار هستند که برای دفاع از سیستم عامل ساختهشدن و هدفشون اینه که از ویروسی شدن کامپیوتر و هکشدنش جلوگیری کنند. نرم افزارهایی مثل Node32 و BitDefender از این نوع هستند.
مرورگرهای اینترنت
مرورگرهای اینترنتی مثل Google Chrome و Mozilla Firefox از دیگر انواع نرم افزار هستند که به وسیله اونها میتونیم وبگردی کنیم و کارهای مربوط به اینترنت رو برامون انجام میده تا با چند کلیک ساده بتونیم به امورات روزمره بپردازیم.
انواع سخت افزار
سخت افزارهای کامپیوتر هم به نوبه خودشون از انواع مختلفی تشکیل شدن. مثلاً یک سری از سخت افزارها برای تعامل کاربر با کامپیوتر هستن؛ یک سری سخت افزارها به صورت کارت یا تراشه هستن و به مادربرد مادربورد چیست به زبان ساده⚡️مادربرد چگونه کار می کنداین مقاله عالی به زبان ساده توضیح داده که مادربرد چیست و چگونه کار میکند و همچنین اجزای مادربرد کامپیوتر و انواع مادربرد کامپیوتر را معرفی کرده است یا برد اصلی کامپیوتر وصل میشن؛ یا مثلاً سخت افزارهایی وجود دارن که دارای حافظهحافظه در کامپیوتر، همه چیز در مورد حافظه در معماری کامپیوتردر این مقاله به بررسی کامل حافظه در کامپیوتر، انواع حافظه در کامپیوتر، کش، روشهای آدرس دهی کش، نگاشت آدرس و موارد دیگر میپردازیم هستند و وظیفه اصلی اونها ذخیرهکردن اطلاعات هست. در اینجا بعضیاز مهمترین و پرکاربردترین سخت افزارها رو باهم مرور میکنیم.
سخت افزارهای تعامل با کامپیوتر
سخت افزارهایی مثل کیبورد (Keyboard)، موس یا موشواره (Mouse) و گیم پد یا دسته بازی (Gamepad) از سخت افزارهایی هستند که بهعنوان وسیلهای برای تعامل کاربر با کامپیوتر استفاده میشه.
سخت افزارهای داخلی کامپیوتر
سخت افزارهایی مثل کارت گرافیک یا GPU، رم (RAM) و سی پی یو (CPU) هستن که بهعنوانمثال، پردازنده (CPU)پردازنده (CPU) چیست؟ بررسی انواع، وظایف و کاربردهاسی پی یو قلب کامپیوتر و کامپیوتر قلب دنیای کنونی است، بنابراین در این صفحه به معرفی و بررسی سیپییو یا همان پردازنده مرکزی (CPU) پرداخته شده، و بطور کامل توضیح دادهایم که CPU از چه بخش هایی تشکیل شده و هر بخش چه وظایف و مشخصاتی دارد. مثل مغز اصلی کامپیوتر عمل میکنه و اینا ازجمله سخت افزارهای داخلی کامپیوتر هستند. مشخصات این سخت افزارها درواقع میزان قدرت یک کامپیوتررو مشخص میکنه. هرچه مشخصاتش قویتر باشه، قیمتشهم به نسبت گرونتره.
سخت افزارهای حافظه ای
گفتیمکه هدف اصلی این سختافزارها ذخیرهکردن اطلاعات هست. مثل ذخیرهکردن عکس، فیلم و یا فایلهای نوشتهشده با ورد. ازجمله مهمترین این سختافزارها میشه به هارد کامپیوتر هارد کامپیوتر یا همان هارد دیسک چیست؟معرفی انواع هارد دیسکاین مقاله عالی به معرفی هارد کامپیوتر یا همان هارد دیسک و نحوه عملکرد آن پرداخته، همچنین به بررسی انواع هارد دیسک و معرفی هارد اکسترنال و حافظه SDD پرداخته است، فلش USB و مموریهای SSD اشاره کرد کهامروزه خیلیهم زیاد شدن.
کامپیوتر چجوری کار می کنه؟
اکثر کامپیوترها دستگاههای الکترونیکی هستند؛ یعنی باالکتریسیته کارمیکنن. تمامی اطلاعات و دادههای یک کامپیوتر مثل عکس، موسیقی، فیلم و بازی و هرچیز دیگهای به وسیلهی جریانهای الکتریکی جابهجا و ذخیره میشن. سخت افزارهای کامپیوتر دارای هزاران میلیون ازاین جریانها هست که داخل جایی به نام ترانزیستور قرار دارن. ترانزیستورها مثل یک کلید لامپ عمل میکنن؛ یعنی یا روشن هستند یا خاموش. توی کامپیوتر، خاموش یعنی 0 و روشن یعنی 1؛ تمامی اطلاعات، بهمعنای واقعی کلمه، تمامی اطلاعات رو میشه باهمین 0 و 1 ها ذخیره کرد. ترانزیستوری که خاموش باشه یعنی عددش 0 هست و ترانزیستوری که روشن باشه و جریان ازش عبور کنه بهمعنای 1 هست. حالا شاید بپرسید چجوری با 0 و 1 میشه تمامی چیزها رو ذخیره کرد؟ خیلی ساده هست! فرض کنید تو کامپیوتر برای هرکلمه یک توالی ای از 0 و 1 ها درست شده؛ به این 0 و 1 تو کامپیوتر میگن اعداد دودویی یا باینری (Binary)
فرض کنید 01100011 برای حرف 'c' باشه، یعنیاز 8 تا صفر و یک درست شده. 4 تا صفر و 4 تا یک که ترتیبهاش هم مشخصه. بازم فرض کنید 01100001 برای حرف 'a' و 01110100 برای حرف 't' هست. (به این کدها بهاصطلاح میگن کد اسکی یا ASCII. حالا اگر تمامی این 3 کلمه رو به هم وصل کنیم چه شکلی میشه؟ هرکلمه از 8 تا 0 و 1 درست شده؛ پس 3 تا کلمه شامل 24 صفرویک میشه. حالا چه کلمهای رو میشه ساخت با این 3 تا حرف؟ درسته! کلمهی cat؛ بنابراین معادل باینری کلمهی cat برابر است با:
cat = 011000110110000101110100
پس وقتی به کامپیوتر میخوایم بفهمونیم که کلمه cat رو ذخیره کن باید کد بالا رو بهش بدیم. شاید بپرسید که اینکار خیلی سخته، برای یه کلمهی 3 حرفی اینهمه کار کردیم، پس برای ذخیره یک کتاب 400 صفحهای چقدر باید زحمت بکشیم؟ باید گفت زبان های برنامه نویسیزبان های برنامه نویسی چیست؟این مقاله عالی توضیح داده که زبان های برنامه نویسی چیست؟ و انواع زبان های برنامه نویسی و بهترین زبان برنامه نویسی برای شروع و پردرآمدترین آنها را معرفی کرده برای همین چیزا درست شدن؛ زبان های برنامه نویسی ایجاد شدن که دیگه همهچی رو خودمون نیایم دستی به 0 و 1 تبدیل کنیم. ما فقط دستور بدیم "cat رو چاپ کن" و کارهای تبدیل به باینری و اینا به صورت خودکار انجام بشن.
جمعبندی
تو این مقاله به طور خلاصه گفتیم کامپیوتر چیه و از چهبخشهای مهمی درست شده؛ همچنین با مهمترین قسمت کامپیوتر، یعنی اعداد دودویی و نحوه کارکردشون آشنا شدیم. فهمیدن این قضیه خیلی مهمه و خیلی تو یادگیری مهارتهای کامپیوتری تاثیرگذاره؛ اگر درآینده دوست دارید کارهای کامپیوتری رو انجام بدید و یک خبره بشید تو کامپیوتر، حتماً این موارد رو به طور جدی یاد بگیرید و تمرین کنید تا بهمهارتهاتون اضافه بشه.
کامپیوتر چیه؟
کامپیوتر یا Computer در انگلیسی یعنی Compute کننده؛ خود Compute به فارسی یعنی محاسبهکردن، حسابکردن؛ بنابراین هروسیلهای که قادر باشه برای ما عملیات حساب کردن مثل جمع و ضرب و اینها رو انجام بده میشه کامپیوتر.
آیا کامپیوتر می تونه مثل انسان فکر کنه؟
نه کامپیوتر نمیتونه مثل انسان فکر کنه. کامپیوتر فقط کارها و دستورالعملهایی که برنامه نویسها بهش دادن رو میتونه اجرا کنه.